ورود
مقالات فارسیISIکنفرانسهاژورنالها

پهنه بندی خطر فرسایش و برآورد رسوب در حوضه چم گردلان(استان ایلام) با استفاده از مدل تجدید نظر شده جهانی فرسایش خاک (RUSLE)

محل انتشار: فصلنامه مخاطرات محیط طبیعی، دوره: 11، شماره: 34
سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 197

فایل این مقاله در 26 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:
https://civilica.com/doc/1598671

شناسه ملی سند علمی:

JR_JNEH-11-34_003

تاریخ نمایه سازی: 16 بهمن 1401

چکیده مقاله:

در مطالعه حاضر، هدف پیش بینی پتانسیل هدر رفت سالیانه خاک و بار رسوب است. برای پیش بینی موارد مذکور، معادله تجدید نظر شده جهانی هدر رفت خاک (RUSLE) در چارچوب سیستم اطلاعات جغرافیایی به کار رفته است. مقدار عامل فرسایندگی سالیانه باران با استفاده از داده­های بارش ماهانه ۲۲ ساله در ۱۸ ایستگاه در اطراف حوضه محاسبه شد. سپس تغییرات مکانی آن با استفاده از کریجینگ معمولی برآورد شد. شاخص فرسایش­پذیری خاک از نقشه خاک، که خود با استفاده از پیمایش صحرایی و داده­های سنجش از دور تهیه شد، بدست آمد. عامل توپوگرافی از مدل رقومی ارتفاع با قدرت تفکیک مکانی ۳۰ متر استخراج شد. عامل پوشش گیاهی سالیانه نیز از داده­های سنجش از دور برآورد شد. از آنجایی که در حوضه مورد مطالعه عملیات حفاظت خاک ناچیز است، مقدار عامل حفاظت خاک در سرتاسر حوضه ۱ در نظر گرفته شد . در این مطالعه، مقادیر متوسط فاکتورهای R، K، LS، C و P به ترتیب برابر باMJ mm ha-۱h-۱y-۱   ۲۶۴، Mg ha h ha-۱MJ-۱mm-۱ ۳۵/۰، ۰۰/۲، ۵۱/۰ و ۱ بودند. میانگین بار رسوب سالیانه در حوضه مورد مطالعه  t h-۱ y-۱۳۷/۱۶ برآورد شد که نزدیک به مقدار بدست آمده از ایستگاه­ رسوب سنجی خروجی حوضه (۵۸/۱۶ تن در هکتار در سال) بود. نتایج حاصل از بررسی نقشه فرسایش در این مدل نشان می­دهد که بیشترین فرسایش در قسمت غرب و میانه حوضه قرار دارد. چون این منطقه از سازندهای ناپایدار و مستعد فرسایش تشکیل شده است. شیب زیاد منطقه به اضافه بارش باران و تغییر کاربری اراضی در این محدوده بسیاری از عرصه­های آن را با بحران فرسایش خاک مواجه کرده است. بر اساس نتایج حاصل، بیشترین وسعت حوضه  مربوط به کلاس فرسایشی خیلی­کم، کم و متوسط است که عموما در کل حوضه پراکنش دارد و کمترین مساحت حوضه در کلاس فرسایشی زیاد تا خیلی زیاد (۲۰ درصد) قرار می­گیرد. با توجه به اینکه ۲۰ درصد حوضه مورد مطالعه در کلاس فرسایش زیاد تا خیلی زیاد قرار دارد، لزوم اقدامات حفاظتی در این مناطق الزامی است. نتایج این پژوهش همچنین نشان داد، فاکتور LS با ضریب همبستگی ۸۱/۰ بیشترین تاثیر را در برآورد فرسایش سالانه خاک توسط مدل RUSLE داشته است. این پژوهش، موثر بودن RS و GIS را جهت تخمین کمی مقادیر فرسایش خاک، بار رسوب و همچنین مدیریت فرسایش اثبات نمود.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

صالح ارخی

استادیار، گروه جغرافیا، دانشگاه گلستان

شهرام بارانی

دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه جغرافیا، دانشگاه گلستان

سمیه عمادالدین

استادیار، گروه جغرافیا، دانشگاه گلستان

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • احمدی، حسن. (۱۳۸۴). ژئومورفولوژی کاربردی ( فرسایش آبی- جلد ۱). ...
  • https://scholar.google.com/scholar?hl=en&as_sdt=۰,۵&cluster=۹۹۴۷۲۶۸۸۶۱۸۹۹۹۴۱۳۱۳اعظمی، اعیاد. (۱۳۸۰). مقایسه روش­های مختلف برای تخمین بار رسوب ...
  • افضلی، کرامت­الله؛ شاهرخی، محمد­رضا؛ بیاتانی، فاطمه. (۱۳۹۸). برآورد فرسایش خاک ...
  • https://jneh.usb.ac.ir/article_۳۹۴۳_d۲bdb۵۳e۰۰۵۵۳e۹c۱۷c۳۴۹۱۸e۰a۶۷۵۲۳.pdfانصاری­لاری، احمد؛ انصاری، مریم. (۱۳۹۵). بررس کاربرد GISبرای تخمین فرسایش ...
  • https://jgrd.um.ac.ir/article_۳۱۹۸۸_۱۱aac۲۳bb۹۱۶۴۴۲۵cd۰c۰۵e۸۰۲۸ef۵۰c.pdf?lang=enتیموری، فاطمه؛ بذرافشان، ام­البنین. (۱۳۹۷). مقایسه کارایی مدل RUSLE و ...
  • https://www.sid.ir/en/Journal/ViewPaper.aspx?ID=۶۹۲۷۰۰حبشی، خلیل؛ محمدی، شاهین؛ کریم­زاده، حمیدرضا؛ پورمنافی، سعید. (۱۳۹۷). ارزیابی ...
  • https://www.sid.ir/en/Journal/ViewPaper.aspx?ID=۶۴۹۰۵۱رفاهی، حسینقلی. (۱۳۹۴). فرسایش و حفاظت حاک. تهران، انتشارات دانشگاه ...
  • رضائی، پیمان؛ فریدی، پروانه؛ قربانی، منصور؛ کاظمی، محمد. (۱۳۹۳). برآورد ...
  • http://www.geomorphologyjournal.ir/article_۷۷۹۴۳_۸۶aeec۶۸df۹۷ca۷۲f۲debb۸۱۸af۷۷۴۱۲.pdfشهبازی، کاظم. (۱۳۷۸). تخمین فرسایش خاک و رسوب با روش­های ...
  • عرب خدری، محمود. (۱۳۸۴). بررسی رسوبدهی حوزه های آبخیز ایران. ...
  • https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=۲۷۳۱۰عساکره، حسین. (۱۳۸۷). کاربرد روش کریجینگ در میان­یابی بارش (مطالعه ...
  • https://www.sid.ir/fa/JOURNAL/ViewPaper.aspx?ID=۸۱۹۹۸عسگری، شمس اله؛ جعفری، سید محمد رضا. (۱۳۸۵). برآورد فرسایش ...
  • https://www.sid.ir/FileServer/JF/۵۱۹۱۳۸۷۶۴۰۳.pdfعلیزاده، امین. ( ۱۳۷۹). فرسایش و حفاظت خاک. انتشارات آستان ...
  • قضاوی، رضا؛ ولی، عباسعلی؛ مقامی، یاسر؛ عبدی، یاسر؛ شرفی، سیامک. ...
  • https://www.sid.ir/FileServer/JF/۶۶۹۱۳۹۱۲۷۰۹.pdfگلی­مختاری، لیلا؛ شفیعی، نجمه؛ رحمانی، ابوالفضل. (۱۳۹۷). برآورد میزان فرسایش ...
  • واعظی، علیرضا؛ عباسی، محمد؛ حاجی­ملکی، خالد. (۱۳۹۶). ارزیابی مدل RUSLE ...
  • https://www.sid.ir/en/journal/ViewPaper.aspx?id=۶۵۲۶۰۲Azimi Sardari, M.R., Bazrafshan, O.A., Panagupulus, T., Rafiei Sardoei, E. ...
  • https://journals.tabrizu.ac.ir/article_۱۱۱۵۷_f۹cf۳۷۷b۰۴a۳deda۵۳۰eaa۸۸۶۳۴۹۵۷۵۶.pdfBagio, B., Bertol, I., Wolschick, N.H., Schneiders, D., Santos, M.A.d.N.d. ...
  • https://www.scielo.br/j/rbcs/a/sW۶xvSNWZVrJ۹SPvvtwgQkF/?lang=enBahrawi, A., Elhag, M., Aldhebiani, AY., Galal, K., Hegazy, AK., ...
  • https://www.hindawi.com/journals/amse/۲۰۱۶/۹۵۸۵۹۶۲/Benkobi, L., Trlica, M.J., and Smith, J.L . (۱۹۹۴). Evaluation ...
  • https://www.academia.edu/۹۱۷۵۰۲۹/Evaluation_of_a_refined_surface_cover_subfactor_for_use_in_RUSLEBiesemans, J., Meirvenne, M.V., Gabriels, D. (۲۰۰۰). Extending the RUSLE ...
  • https://www.jswconline.org/content/۵۵/۱/۳۵Boyce, R.C. (۱۹۷۵). Sediment routing with sediment delivery ratios. Present ...
  • Demirci, A., Karaburun, A. (۲۰۱۲). Estimation of soil erosion using ...
  • Fayas, C., Shantha Abeysingha, N. (۲۰۱۹). Soil loss estimation using ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۱۶/j.iswcr.۲۰۱۹.۰۱.۰۰۳Ferro, V., Giordano, G., Lovino, M. (۱۹۹۱). Isoerosivity and erosion ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۸۰/۰۲۶۲۶۶۶۹۱۰۹۴۹۲۵۴۳Gavrilovic. Z (۱۹۸۸) The Use of an Empirical Method (Erosion ...
  • DOI: ۱۰.۱۰۰۷/۹۷۸-۳-۳۱۹-۰۹۰۵۴-۲_۷۳Haan, CT., Barfield, BJ., Hayes, J.C . (۱۹۹۴). Design hydrology ...
  • https://www.sciencedirect.com/book/۹۷۸۰۱۲۳۱۲۳۴۰۴/design-hydrology-and-sedimentology-for-small-catchmentsKairis, O., C. Karavitis, A., Kounalaki, L., Salvati, C. Kosmas. ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۱۱۱/sum.۱۲۰۷۴Lal, R. (۱۹۹۰). Soil Erosion in the Tropics. Principles and ...
  • https://searchworks.stanford.edu/view/۵۰۰۵۲۴Lin, C.Y. (۱۹۹۷). A study on the width and placement ...
  • http://web.nchu.edu.tw/pweb/users/cylin/research/۱۶۷۲.pdfMiguel, PA., Samuel-Rosa, R., Simao, Dennis Dalmolin, F., Arajo Pedron, ...
  • https://res.mdpi.com/d_attachment/sustainability/sustainability-۱۲ ۰۸۵۳۱/article_deploy/sustainability-۱۲-۰۸۵۳۱-v۲.pdfMcCool, D.K., Brown, L.C., Foster, G.R . (۱۹۸۷). Revised ...
  • https://elibrary.asabe.org/login.aspxMiguel, P.A., Samuel-Rosa, R., Simao Dennis Dalmolin, F., Arajo Pedron, ...
  • https://jm.um.ac.ir/article_۳۷۰۲۱_fe۱۲۸a۸۸f۸a۰۵۲۰۷ac۴f۵c۰۳۷۳۸۴۶a۳d.pdfMoore, I.D., Wilson, J.P. (۱۹۹۳). Length-slope factors for the Revised ...
  • https://www.jswconline.org/content/۴۷/۵/۴۲۳Morgan, R.P.C. (۱۹۹۵). Soil erosion and conservation. Longman, London, pp.۲۳-۳۷ ...
  • Morgan, R.P.C., Quinton, J.N., Smith, R.E., Govers, G., Poesen, J., ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۰۲/(SICI)۱۰۹۶-۹۸۳۷(۱۹۹۸۰۶)۲۳:۶<۵۲۷::AID-ESP۸۶۸>۳.۰.CO;۲-۵Nouwakpo, S.K., Williams, C.J., Al-Hamdan, O.Z., Weltz, M.A., Pierson, F., ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۱۶/j.iswcr.۲۰۱۶.۰۵.۰۰۳Parysow, P., Wang, G.X., Gertner, G., Anderson, A.B. (۲۰۰۳). Spatial ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۱۶/S۰۳۴۱-۸۱۶۲(۰۲)۰۰۱۹۸-۴Poesen, J. (۲۰۱۸). Soil erosion in the Anthropocene: research needs. ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۰۲/esp.۴۲۵۰Renard, K.G., Foster, G.R., Weesies, G.A., McCool, D.K., Yoder, D.C ...
  • https://www.ars.usda.gov/arsuserfiles/۶۴۰۸۰۵۳۰/rusle/ah_۷۰۳.pdfRenard, K.G., Freimund, J.R. (۱۹۹۴). Using monthly precipitation data to ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۱۶/۰۰۲۲-۱۶۹۴(۹۴)۹۰۱۱۰-۴Renard, K.G., Foster, G.R., Weesies, G.A., Porter, J.P. (۱۹۹۱). RUSLE: ...
  • https://www.jswconline.org/content/۴۶/۱/۳۰Sun, W., Minasny, B., McBratney, A. (۲۰۱۲). Analysis and prediction ...
  • USDA. (۱۹۷۵). Sediment Sources, Yields, and Delivery Ratios. National Engineering ...
  • http://irrigationtoolbox.com/NEH/Part۶۳۲_SedimentationGeology/NEH۳_۰۶.PDFVanoni, V.A. (۱۹۷۵). Sedimentation Engineering, Manual and Report No. ۵۴. ...
  • https://cedb.asce.org/CEDBsearch/record.jsp?dockey=۰۰۲۴۳۴۸Vaezi, AR., Bahrami, HA., Sadeghi, S.H.R., Mahdian, M.H. (۲۰۱۰). Spatial ...
  • https://jast.modares.ac.ir/article-۲۳-۱۰۲۷۵-en.pdfWischmeier, W.H. (۱۹۷۱). A soil erodibility nomograph for farmland and ...
  • https://trid.trb.org/view.aspx?id=۱۲۵۱۸۴Wischmeier, W.H., Smith, D.D. (۱۹۷۸). Predicting rainfall erosion. losses: a ...
  • https://naldc.nal.usda.gov/download/CAT۷۹۷۰۶۹۲۸/PDFYu, B., Rosewell, C.J. (۱۹۹۶c). A robust estimator of the ...
  • https://elibrary.asabe.org/login.aspxYue-Qing, X., Shao, X-M., Kong, X-B. (۲۰۰۸). Adapting the RUSLE ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۰۷/s۱۰۶۶۱-۰۰۷-۹۸۹۴-۹Zerihun, M., Mohammedyasin, M.S., Sewnet, D., Adem, A.A., Lakew, M. ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۱۶/j.geodrs.۲۰۱۸.۰۱.۰۰۲Zhang, W., Zhou, J., Feng, G., Weindorf, D.C., Hu, G., ...
    • نمایش کامل مراجع