بررسی قابلیت تکنیک ماره در آشکارسازی اولین جابه جایی امواج لرزه ای

آشکارسازی و تعیین دقیق ابتدای امواج لرزه ای از اهمیت بسیار بالایی در مطالعات لرزه شناسی برخوردار است. کیفیت نتایج مطالعه امواج لرزه ای بستگی به قابلیت سنسور لرزه ای در تبدیل صحیح و دقیق امواج لرزه ای دریافتی به سیگنال الکتریکی دارد. به عبارتی دریافت پالس های لرزه ای و تبدیل آن به سیگنال لرزه ای به گونه ای که از نظر زمان دریافت و شکل موج تطبیق بالایی با واقعیت داشته باشد، بسیار مهم است. در این پژوهش برای آشکارسازی امواج لرزه ای از سیستم نوسانی متداول جرم و فنر، و برای تبدیل جابه جایی جرم نوسان کننده به سیگنال الکتریکی از یک سیستم ثبات بر پایه تکنیک ماره استفاده شده است. در این لرزه نگار به سادگی با تغییر زاویه مابین خطوط توری ها و یا تغییر گام آنها حساسیت لرزه نگار تغییر می کند. سنسور ماره ای ساخته شده در واقع یک نمونه ژئوفون در حوزه لرزه نگاری اکتشافی می باشد که مانند دیگر سنسورهای متداول، تک مولفه ای و از نوع قائم می باشد. البته با توجه به این که در این سنسور از برهم نهی توری های ماره در یک زاویه خاص استفاده شده است و جابجایی در جهت عمود بر خطوط توری ها سبب جابجایی فریزهای ماره می شود که به نوبه خود باعث آشکارسازی ارتعاشات می شود. این لرزه نگار به دلیل خاصیت بزرگ نمایی تکنیک ماره قابلیت آشکار کردن جابه جایی های بسیار کوچک از مرتبه چند میکرومتر را دارد. در این پژوهش پاسخ بدست آمده از لرزه سنج ماره ای و یک نمونه از لرزه سنج های متداول به لرزه های نوعی در شرایط یکسان بررسی شده است. نتایج نشان دهنده تطبیق بسیار خوب داده های هر دو نمونه سنسور می باشد. از طرفی ابتدای امواج لرزه ای رسیده به سنسور ماره ای به مراتب دقیق تر از نمونه متداول آن تعیین شد. نتایج به خوبی گویای کارایی و دقت بالای لرزه سنج ماره ای است.

کلیدواژه ها:

لرزه سنج ، امواج لرزه ای ، تکنیک ماره ، توری