اثر کم آبیاری، کاربرد تلفیقی کودهای دامی، شیمیایی بر عملکرد و برخی ویژگی های مورفوفیزیولوژیکی آرنیکا

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 224

فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_EJCP-15-3_005

تاریخ نمایه سازی: 8 بهمن 1401

چکیده مقاله:

سابقه و هدف: آرنیکا با نام علمی (Arnica montana L.) گیاهی کمیاب است که در چندین کشور اروپایی تحت مراقبت بسیار قرار گرفته و مانند گیاهان دارویی دارای ارزش تجاری بالا می باشد. آب یکی از عوامل محیطی است که تاثیر عمده ای بر رشد و میزان مواد موثره گیاهان دارویی دارد. گیاهان در طی دوران رشد خود با تنش های متعدد محیطی مواجه می شوند. هر یک از این تنش ها می توانند بسته به میزان حساسیت و مرحله رشد گونه گیاهی، اثرات متفاوتی بر رشد، متابولیسم و عملکرد آن ها داشته باشند. مدیریت مصرف عناصر غذایی نیز از جمله عواملی است که در کنار مدیریت مصرف آب عملکرد کمی و کیفی گیاهان زراعی و دارویی را تحت تاثیر قرار می دهد. کود دامی یکی از منابع کود آلی است که استفاده از آن در سیستم مدیریت پایدار خاک مرسوم می باشد. در این میان منابع آلی در تلفیق با کودهای شیمیایی می توانند به حاصلخیزی خاک و افزایش تولید محصول منجر شوند، زیرا این سیستم اکثر نیازهای غذایی گیاه را تامین کرده و کارآیی جذب موادغذایی توسط محصول را نیز افزایش می دهد. بنابراین این مطالعه به منظور بررسی اثر کم آبیاری، کاربرد تلفیقی کودهای دامی، شیمیایی بر عملکرد و برخی ویژگی های مورفوفیزیولوژیکی آرنیکا طراحی و اجرا شد.مواد و روش ها: آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با پنج سطح کود: ۱) عدم مصرف کود ۲) ۲۵% کود اوره + ۷۵ % دامی ۳) ۵۰% کود اوره + ۵۰ % دامی ۴) ۱۰۰% کود اوره و ۵) ۱۰۰% دامی، به عنوان فاکتور اول و چهار سطح رژیم آبیاری: ۱۰۰، ۷۵، ۶۰ و ۵۰% نیاز آبی به عنوان فاکتور دوم با سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی شرکت زیست اکسیر کیمیا واقع در شهر اصفهان در سال ۱۳۹۸ انجام شد. نیاز آبی سایر تیمارها نیز براساس نیاز آبی تیمار شاهد به کمک دستگاه رطوبت سنج TDR در نظر گرفته شد. برداشت گل از هر گلدان هفته ای یکبار تا پایان دوره گلدهی انجام و تعداد گل در بوته، عملکرد گل خشک، شاخص برداشت گل، عملکرد بیولوژیک، پرولین، نشت الکترولیت، هدایت روزنه ای، کلروفیل کل، کارایی جذب نیتروژن، فنل و فلاونوئید مورد بررسی قرار گرفتند.یافته ها: نتایج آزمایش نشان داد که اثر کود، رژیم آبیاری و اثر متقابل آن ها بر تمام صفات معنی دار بود. مقایسات میانگین اثر متقابل کود و رژیم آبیاری نشان داد که بیشترین تعداد گل در بوته، عملکرد گل خشک و عملکرد بیولوژیک در تیمار ۱۰۰% دامی + ۱۰۰% نیاز آبی، بیشترین شاخص برداشت گل در تیمار شاهد + ۷۵% نیاز آبی، بیشترین نشت الکترولیت در تیمار ۱۰۰% دامی + ۶۰% نیاز آبی، بیشترین هدایت روزنه ای در تیمار ۱۰۰% دامی + ۱۰۰% نیاز آبی، بیشترین کلروفیل کل در تیمار ۱۰۰% کود اوره + ۱۰۰% نیاز آبی و بیشترین محتوای فنل، فلاونوئید و پرولین در تیمار ۱۰۰% کود اوره + ۵۰% نیاز آبی مشاهده شد. نتیجه گیری: براساس نتایج به دست آمده در این آزمایش می توان بیان کرد که ۱۰۰% نیاز آبی باعث کاهش میزان پرولین، نشت الکترولیت، فنل، فلاونوئید و بهبود شرایط رشد گیاه در اکثر تیمارهای کودی شده است. از طرفی با به کارگیری کود دامی (به ویژه در سطوح بالای تنش) می توان تا حدی از بروز اثرهای سوء تنش خشکی کاست. بنابراین با توجه به نتایج این آزمایش به منظور دستیابی به حداکثر میزان عملکرد گیاه در شرایط مشابه کاربرد ۱۰۰% دامی با ۱۰۰% نیاز آبی توصیه می گردد.کلید واژه: رژیم آبیاری، غلظت فلاونوئید، کشاورزی پایدار، گیاه دارویی، مدیریت عناصر غذایی

نویسندگان

افسانه بدل زاده

دانش آموخته/ دانشگاه شهرکرد

محمد رفیعی الحسینی

عضو هیات علمی دانشگاه

حسین مختاری کرچگانی

دانشجوی دکتری علوم علف های هرز دانشگاه فردوسی مشهد