اثر چند باکتری پروبیوتیک و روش های مختلف کاربرد آنها در کنترل زیستی بیماری برق زدگی نخود

چکیده  بیماری برق زدگی نخود ناشی از قارچAscochyta rabiei  در سراسر جهان سبب کاهش عملکرد و کیفیت نخود (Cicer arietinum) می شود. در این پژوهش، پتانسیل بیوکنترلی ۱۲ سویه باکتری پروبیوتیک از جنس های Alcaligenes، Arthrobacter، Bacillus، Delftia، Lysinibacillus، Pseudomonas و Stenotrophomonas علیه A. rabiei بررسی گردید. در آزمون های کشت متقابل و تولید ترکیبات فرار، همه باکتری­های پروبیوتیک (به جز یک جدایه باسیلوس) اثر بازدارندگی معنی داری بر رشد میسلیوم بیمارگر داشتند. بیشترین بازدارندگی در آزمون کشت متقابل توسط Bacillus subtilis BS )۵۷.۸۴ درصد) و در آزمون ترکیبات فرار توسط Alcaligenes faecalis ۱۶۲۴ (۷۲.۵ درصد) به دست آمد. شش باکتری پروبیوتیک با بهترین نتایج بازدارندگی در آزمایشگاه انتخاب شدند و اثر بیوکنترلی بر بیماری و تحریک کنندگی رشد گیاه (وزن تر و خشک) در حضور بیمارگر با دو روش کاربرد بذری و محلول­پاشی برگی، در گلخانه ارزیابی گردید. همه باکتری­های پروبیوتیک منتخب در هر دو روش کاربرد، با اختلاف معنی دار نسبت به شاهد بیمار سبب کاهش شاخص بیماری و افزایش فاکتورهای رشدی نخود شدند ولی با تیمار بذری A. faecalis ۱۶۲۴ افزایش وزن تر اندام هوایی مشاهده نشد. تیمار برگیB. subtilis BS  با اختلاف زیاد نسبت به تیمارهای دیگر، کارآمدترین سویه در کاهش شاخص بیماری (۶۳.۸۰ درصد) و افزایش فاکتورهای رشدی گیاه نخود بود. بر طبق نتایج این تحقیق، کاربرد برگیB. subtilis BS   پتانسیل بالایی در بیوکنترل برق زدگی و افزایش رشد نخود داشت. بنابراین، در صورت تایید کارایی آن در مطالعات مزرعه ای، در آینده می توان از آن در مدیریت تلفیقی این بیماری استفاده نمود.

کلیدواژه ها:

کلمات کلیدی: کشت متقابل ، ترکیبات فرار ، برق زدگی نخود ، آغشته­سازی بذر ، پاشش برگی