بررسی بعضی از خواص پارچه های پنبه ای خام پس از عمل مرسرایزینگ داغ

مرسریزاسیون یکی از مهم ترین عملیات تکمیلی برای بهبود خواص الیاف پنبه به تنهایی یا مخلوط این الیاف با پلی استر درشکلی از نخ یا پارچه می باشد. مرسریزاسیون شفافیت، رنگ پذیری، استحکام کششی، فعالیت شیمیایی و ثبات ابعادی کالای پنبه ای را بهبود می بخشد. در این نوع تکمیل، کالای پنبه ای در محلول سرد قرار می گیرد و سپس عملیات شستشو و خنثی سازی سود انجام می شود. براساس گرم یا سرد بودن محلول سود مورد استفاده، مرسرایزینگ به دو نوع گرم وسرد تقسیم می شود. در این تحقیق از دو نوع پارچه پنبه ای خام شامل پارچه پنبه ای با تار و پود اپن اند و پارچه ی پنبه ای با تار و پود رینگ استفاده شده است. پارچه خام پنبه ای تحت مرسرایزینگ داغ در دو حالت تحت کشش و بدون کشش قرار گرفته است و عملیات مرسرایزینگ با عملیات آهار گیری و پخت پنبه ترکیب شده است. بعد از عملیات مرسرایزینگ که در محدوده ی دمایی 15 تا 90 درجه ی سانتی گراد و درمدت زمان 5 دقیقه و در محلول 300 گرم در لیتر سود صورت گرفته است، عملیات سفید گری با آب اکسیژنه قلیایی بمنظور خارج کردن آهار باقیمانده همراه پارچه و سفید کردن پارچه انجام شده است. پس از آن تغییرات ایجاد شده بر روی برخی از خواص پارچه نظیر خواص کششی، نرخ کاهش وزن، جمع شدگی کالا و رنگ پذیری مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدست آمده بیانگر این است که استحکام تاری و پودی پارچه های مرسریزه شده نسبت به پارچه های مرسریزه نشده افزایش یافته و این افزایش در جهت پودی نسبت به جهت تاری و همچنین در مرسرایزینگ بدون کشش محسوس تر می باشد و با افزایش دمای مرسریزاسیون تا حرارت مشخصی افزایش استحکام مشاهده می گردد. در مرسرایزینگ جمع شدگی تاری و پودی پارچه تا دمای خاصی افزایش یافته و بعد از آن تغییرات محسوسی نشان نمی دهد. رنگ پذیری نمونه های مرسریزه شده با استفاده از ثابت k/s با یکدیگر مقایسه شده است. نمونه های مرسریزه شده نسبت به نمونه های مرسریزه نشده افزایش در رنگ پذیری یا افزایش در جذب رنگ نشان می دهند و در دمای خاصی حداکثر جذب رنگ مشاهده شده است.