احیاگری تمدنی خواجه نصیرالدین طوسی

نصیرالدین طوسی از متفکران ایرانی مسلمان قرن هفتم ه.ق. است. در دوره حیات وی، سرزمین های اسلامی تحت حملات وحشیانه مغولان قرار گرفت و در پی آن بسیاری از شهرها ویران، و تمدن و مظاهر و عناصر تمدنی نابود شد یا به شدت آسیب دید. همچنین، بسیاری از علما، روحانیان و دانشمندان اسلامی یا به طرز فجیعی کشته شدند یا از کانون های علمی و مذهبی گریختند و به نقاط دوردست پناه بردند. با وجود این وضعیت اجتماعی و فرهنگی بغرنج در سرزمین های اسلامی، نصیرالدین طوسی از جمله متفکرانی بود که از همان آغاز به دنبال یافتن راهی برای نجات اسلام و ایران و احیای تمدن در آستانه نابودی بود. به همین سبب با ورود به دستگاه حکومت ایلخانی، اقداماتی از جمله جلوگیری از ستم ورزی مغولان، خاتمه دادن به خلافت عباسی، طبقه بندی علوم، تاسیس رصدخانه و کتاب خانه بزرگ مراغه و بازگشایی مدارس و سایر موقوفات انجام داد که در راستای احیاگری تمدن رو به زوال به شمار می رود. پژوهش حاضر که با مراجعه به منابع کتاب خانه ای و به کارگیری روش تحلیل تاریخ انجام شده، نقش تمدنی وی را در احیای تمدن بررسی می کند.

کلیدواژه ها:

نصیرالدین طوسی ، رصدخانه مراغه ، هلاکوخان ، احیاگری تمدنی