مداخله به شیوه سوسیودرام: ارزیابی اثربخشی بر اضطراب کودکان دارای اختلال اضطراب اجتماعی

مقدمه: این پژوهش با هدف تبیین اثربخشی مداخله سوسیودرام بر کاهش اضطراب کودکان دارای اختلال اضطراب اجتماعی انجام گرفت. روش کار: روش تحقیق در این پژوهش تک­آزمودنی آزمایشی از نوع طرحAB  بود. جامعه آماری شامل تمامی کودکان ۶ تا ۷ سال مبتلا به اضطراب اجتماعی بود که در سال ۱۴۰۰ در مراکز روانشناسی شهر تهران حضور داشتند­. از بین آنها تعداد ۵ کودک دارای اختلال اضطراب اجتماعی (دو پسر و سه دختر) بر اساس ملاک های ورود و خروج و به شیوه نمونه­گیری هدفمند گزینش ­شدند. مداخله سوسیودرام  برای هر کودک در ۱۰ جلسه اجرا گردید. ابزارهای پژوهش شامل مقیاس اضطراب کودکان اسپنس (۱۹۹۷) و چک لیست رفتار اجتماعی (محقق ساخته) بود. هر یک از شرکت­کنندگان به تفکیک قبل از اعمال مداخله ۵-۶ بار مورد آزمون ارزیابی قرار گرفتند (مرحله A) و پس از آن به تفکیک تحت آموزش مداخله سوسیودرام قرار گرفتند (مرحله B). تحلیل دیداری داده­ها در دو سطح درون موقعیتی و بین موقعیتی انجام گرفت.    یافته­ ها: یافته­های پژوهش نشان داد که مداخله سوسیودرام سبب کاهش اضطراب کودکان دارای اختلال اضطراب اجتماعی در مقیاس اضطراب کودکان اسپنس شده؛ و میزان بهبودی کلی در هر یک از تک رفتارهای اضطراب و اجتناب در حل مساله، اضطراب و اجتناب در خودکنترلی، اضطراب و اجتناب در مسئولیت­پذیری، اضطراب و اجتناب در برقراری ارتباط، اضطراب و اجتناب در دوست­یابی، اضطراب و اجتناب در مشارکت و همکاری و اضطراب و اجتناب در ابراز وجود به ترتیب ۰۱/۶۷، ۳۰/۸۳، ۸۰/۸۲، ۶۵/۸۲، ۳۷/۷۷، ۸۸/۸۶ و ۷۸/۸۲ درصد بود. میزان بهبودی کلی بین پنج آزمودنی نیز ۴۲/۸۲ درصد برآورد شد. نتیجه ­گیری: با توجه به یافته­ های پژوهش می­توان نتیجه گرفت که مداخله سوسیودرام قادر است سبب کاهش اضطراب کودکان دارای اختلال اضطراب اجتماعی شود. بنابراین، نهادهای خانواده و آموزشی، مراکز خدمات روان­شناختی و مشاوره می­توانند برای کاهش اضطراب کودکان دارای اختلال اضطراب اجتماعی از مداخله سوسیودرام بهره­مند شوند.

کلیدواژه ها:

Social anxiety disorder ، anxiety ، Sociodrama intervention. ، مداخله سوسیودرام ، اضطراب ، اختلال اضطراب اجتماعی