بررسی اثرات تیمارهای حرارتی و برودتی به منظور ضدعفونی دو رقم خرمای پیارم و زاهدی

به منظور کاهش میزان آلودگی و کنترل آفات انباری در ارقام خرمای زاهدی و پیارم از روش­های حرارت دهی (دماهای ۵۰، ۶۰، و ۷۰ درجه سانتی گراد به مدت ۱ و ۲ ساعت در رطوبت نسبی ۸۰-۷۵ درصد) و برودت­دهی (۵-  و ۰ درجه سانتی گراد به­ مدت ۲۴ و ۴۸ ساعت) استفاده شد.  میوه ها قبل و پس از تیمارشدن، از نظر آلوده بودن به آفات زنده، لارو، شفیره، و تخم حشرات بررسی شدند و با شمارش تعداد دانه های آلوده، درصد آلودگی تعیین شد.  سپس ارقام خرما با دماهای انتخابی از مرحله اول، تیماردهی و پس از بسته­بندی در انبار معمولی و سردخانه به مدت ۶ ماه نگهداری شدند.  میزان آلودگی به آفات بررسی و آزمون های میکروبی و شیمیایی به فاصله هر دو ماه و برای مدت ۶ ماه انجام شد.  بررسی­های اولیه وجود آفاتی نظیر شب پره هندی (Plodia interpunctella)، شپشه آرد (Tribolium castaneum)، سوسک توتون (Lasioderma serricorne)، شپشه دندانه دار (Oryzaephilus surinamensis)، کرم میوه خوار خرما (Batrachedra amydraula)، سوسک میوه­خوار Sp.)(Carpophillus را در ارقام مذکور نشان داد.  تیمار نمونه­ها در مقایسه با شاهد،میزان آلودگی به آفت را به­طور معنی­داری در ارقام خرما کاهش داد که در این میان تیمارهای ۷۰ درجه سانتی گراد به مدت ۲ ساعت و ۵- درجه سانتی­گراد به ­مدت ۴۸ ساعت بیشترین تاثیر را در کاهش آلودگی داشتند.  نتایج حاصل از نگهداری نمونه­های تیمار شده ارقام زاهدی و پیارم نشان داد که تیمار ۵- درجه سانتی­گراد به­ مدت ۴۸ ساعت سبب کاهش میزان آلودگی به ده درصد می­شود.  اثر متقابل نوع انبار و زمان نگهداری بر میزان آلودگی به آفت و درصد اسیدیته (بر حسب اسید لاکتیک) دو رقم خرما معنی­دار بود.  با گذشت زمان نگهداری، میزان آلودگی به آفت و درصد اسیدیته خرماهای موجود در سردخانه به­طور معنی­داری کاهش یافت.  بنابراین، نگهداری ارقام خرمای خشک و نیمه خشک در سردخانه در جلوگیری از فعالیت آفات وامراض موثر است.