مقایسه دو روش آزمایشگاهی به منظور بررسی توزیع شکل های شیمیایی آهن در برخی خاک های استان فارس

آهن یک عنصر غذایی ضروری گیاه است. زیست­فراهمی و تحرک فلزات در خاک­ها، به توزیع آنها بین فازهای محلول و جامد و بین اجزای فاز جامد بستگی دارد. دو روش عصاره­گیری دنباله­ای سینگ و همکاران (۱۹۸۸) و اسپوزیتو و همکاران (۱۹۸۲)، به منظور بررسی توزیع شکل­های مختلف آهن در ۱۰ نمونه از خاک­های آهکی استان فارس که از لحاظ ویژگی­های فیزیکی و شیمیایی متفاوت بودند مورد استفاده قرار گرفت. توزیع شکل های شیمایی آهن در خاک­های استان فارس به ترتیب زیر بودند: آهن تبادلی  = آهن متصل به اکسیدهای منگنز  =ناچیز  <  آهن آلی ( سینگ۱۹۸۸)<( آهن آلی ( اسپوزیتو ۱۹۸۲ <    آهن کربناتی (سینگ۱۹۸۸)< آهن محلول در آب < آهن آمورف < آهن کربناتی(اسپوزیتو۱۹۸۲) < آهن کریستالی < تتمه(سینگ۱۹۸۸) آهن < آهن تتمه (اسپوزیتو۱۹۸۲)< آهن کل. همبستگی مثبت معنی­داری بین شکل­ها­ی شیمیایی مختلف آهن با ویژگی­های خاک و آهن قابل جذب ( قابل استخراج با DTPA) به­دست آمد. آهن قابل جذب با شکل­های آهن کربناتی، آلی و جذب­شده ( روش اسپوزیتو و همکاران۱۹۸۲) هم­بستگی مثبت معنی­دار نشان داد. برخی شکل­های آهن، خود دارای هم­بستگی معنی­داری بودند که احتمالا بیانگر وجود یک رابطه پویا بین آن شکل­ها در خاک می­باشد. همچنین نتایج این مطالعه نشان داد که در برخی از مراحل عصاره­گیری، اشکالاتی از قبیل بدسوزی شعله دستگاه جذب اتمی وجود داشت.

کلیدواژه ها:

خاک های آهکی ، شکل های شیمیایی ، آهن ، عصاره گیری دنباله ای