آیا می توان دو نویسنده مسئول برای یک مقاله داشت؟

سخن سردبیر Editorial مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان دوره هجدهم، دی ۱۳۹۸،       آیا می توان دو نویسنده مسئول برای یک مقاله داشت؟   Would It Be Possible to Have Two Corresponding Authors for One Article?     محسن رضائیان[۱]   M. Rezaeian   اخیرا در کارگاه مقاله نویسی که برای اعضاء هیئت علمی یکی از دانشگاه های علوم پزشکی کشور برگزار کردم، سوال یکی از شرکت کنندگان این بود که " آیا می توان دو نویسنده مسئول برای یک مقاله داشت؟" در پاسخ به این سوال، توضیح این نکته ضروری است که نویسنده مسئول (Corresponding Author) فردی است که نه تنها مسئول مکاتبات با مجله قبل از چاپ مقاله را به عهده دارد، بلکه پاسخ گوی سوالات خوانندگان مقاله در صورت چاپ آن نیز خواهد بود [۱]. وی، هم چنین ممکن است به عنوان نویسنده راهنما (Lead Author) در نظر گرفته شده و بخش اعظمی از اعتبار کار انجام شده را به خود اختصاص دهد. اما داشتن نویسنده مسئول دوم (Co-Corresponding Author)، موضوع نسبتا جدید و در حال رشدی می باشد، نتایج یک مطالعه نشان می دهد که داشتن دو نویسنده مسئول در Journal of Biological Chemistry از ۶/۰ درصد در سال ۱۹۹۹ به ۱۰ درصد در سال ۲۰۰۸ میلادی رسیده است [۲]. نظیر چنین روندی در مجلات داروشناسی و بیهوشی نیز به ثبت رسیده است [۳]. طرفداران داشتن بیش از یک نویسنده مسئول برای یک مقاله، به این دلیل اقامه می نمایند که ممکن است در انجام یک کار پژوهشی، بیش تر از یک آزمایشگاه Laboratory مشارکت داشته باشند. بنابراین، از هر آزمایشگاه یک نویسنده مسئول مورد نیاز خواهد بود. آنها هم چنین به موقعیت دیگری اشاره می کنند که یک دانشجوی پی اچ دی یا پسادکترا Postdoc پس از انجام کار تحقیقاتی خود در یک آزمایشگاه، معمولا آنجا را ترک خواهد کرد. بنابراین، هم وی و هم مسئول آن آزمایشگاه باید در حکم دو نویسنده مسئول عمل نمایند [۴]. با این وجود، مخالفان داشتن بیش از یک نویسنده مسئول برای یک مقاله نیز معتقد هستند که مفهوم اخلاقی این پدیده کاملا روشن نیست. هم چنین، داشتن دو نویسنده مسئول باعث سردرگمی خوانندگان را فراهم خواهد آورد که با کدام یک از این افراد باید مکاتبه کنند. این نکته هم چنین برای مجلات هم مشکل ساز خواهد بود که پیش از چاپ مقاله باید با کدام یک از نویسندگان مسئول و یا همزمان با هر دوی آنها باید مکاتبه نمایند؟ [۵]. نکته دیگری را که می توان به این مشکلات اضافه کرد این است که اگر داشتن دو نویسنده مسئول جایز باشد، چرا تعداد نویسندگان مسئول مقاله به سه یا چهار نفر و یا حتی بیش تر افزایش پیدا نکند؟ به ویژه در مطالعات بزرگی که در آن چندین مرکز تحقیقاتی معتبر با یکدیگر همکاری می نمایند. هم چنین، در صورتی که بیش از یک نویسنده مسئول برای مقاله وجود داشته باشد، کدام یک از آنها مسئولیت صحت و یکپارچگی (Integrity) مقاله را به عهده خواهد داشت؟ در اینجا تاکید این نکته ضروری است که مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان تا مشخص نشدن دلایل صریح و اخلاقی داشتن بیش از یک نویسنده مسئول برای یک مقاله و ارائه راه حل برای مشکلات و پیامدهای ناشی از آن، برای تمام مقالات منتشر شده خود فقط یک نویسنده مسئول را به رسمیت خواهد شناخت.       References [۱] International Committee of Medical Journal Editors. Recommendations for the Conduct, Reporting, Editing, and Publication of Scholarly Work in Medical Journals. Updated December ۲۰۱۸. [۲] Hu, X. (۲۰۰۹). Loads of special authorship functions: Linear growth in the percentage of “equal first authors” and corresponding authors. J Am Soc Inform Sci Technol ۶۰ (۱۱): ۲۳۷۸-۸۱. [۳] Mu-hsuan Huang, Hsiao-Ting Hsieh, Chi-Shiou Lin. The Co-First and Co-Corresponding Author Phenomenon in the Pharmacy and Anesthesia Journals. ASIST ۲۰۱۶, October ۱۴-۱۸, ۲۰۱۶, Copenhagen, Denmark. [۴] Majumder K. Does your target journal allow more than one corresponding author? A case study. https://www.editage.com/insights/does-your-target-journal-allow-more-than-one-corresponding-author-a-case-study. Last accessed Dec ۲۰۱۹. [۵] Agoramoorthy G. Co-corresponding Authorship: Institutional Glorification or Ethical Confusion? Acad Radiol ۲۰۱۶; ۲۳(۸):۱۰۷۰.     [۱]- استاد گروه آموزشی اپیدمیولوژی و آمار زیستی، دانشکده پزشکی، مرکز تحقیقات محیط کار، دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، رفسنجان، ایران     تلفن: [phone]، دورنگار: ۳۱۳۱۵۱۲۳-۰۳۴، پست الکترونیکی: moeygmr۲@yahoo.co.uk، ارکید:  ۰۰۰۰-۰۰۰۳-۳۰۷۰-۰۱۶۶

کلیدواژه ها:

Two Corresponding Authors ، دو نویسنده مسئول