ارزیابی اولویت کشت خرما در منطقه جهرم با استفاده از روش بهترین-بدترین و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 221

فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_LMJ-10-2_007

تاریخ نمایه سازی: 24 دی 1401

چکیده مقاله:

تعیین اولویت اراضی، نوعی تصمیم ­گیری با معیارهای متعدد است که گاه بایکدیگر همسو نیستند. از این رو، کاربرد روش­های تصمیم­گیری چندمعیاره در حل این مسائل در سال­های اخیر، بسیار پرکاربرد بوده است. هدف از این پژوهش، معرفی روش بهترین-بدترین (BWM) در اولویت ­بندی تناسب اراضی برای کشت محصولات کشاورزی بود. همچنین، نتایج این روش با روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP)، به ­عنوان پرکاربردترین روش تصمیم­گیری­ چندمعیاره در مطالعات گذشته، مقایسه شد. برای دستیابی به این هدف، از ۱۲ باغ تحت کشت خرما در منطقه جهرم استان فارس با حفر خاک رخ، نمونه­ گیری شد. آزمایش­های فیزیک وشیمیایی لازم روی نمونه­ ها انجام و ویژگی­ های موثر خاک بر مقدار عملکرد، مشخص گردید. ماتریس داده ­های خاک و عملکرد از مناطق نمونه برداری، تهیه و روش­های BWM و AHP برای تعیین وزن معیارها به­ کار رفت. با جمع حاصلضرب اعداد استانداردشده هر ویژگی خاکی در وزن آن، شاخص تناسب اراضی برای هر باغ بدست آمد. مقادیر شاخص تناسب با عملکرد واقعی مقایسه شد تا کارایی مدل­ های بکار رفته در تعیین اولویت باغ­ها مشخص شود. نتایج نشان داد که شاخص بدست آمده از هر دو روش، تقریبا یکسان است. لیکن معیارهای ارزیابی به­ کار رفته شامل حداقل تناقض، انحراف کل و انطباق، نشان­دهنده سازگاری بیشتر قضاوت­ها در روش BWM بود. در نهایت، کاربرد این روش به دلیل برخورداری از برخی ویژگی­ها مانند نیاز به تعداد کمتری مقایسه زوجی در مقایسه با دیگر روش های تصمیم­گیری­ چندمعیاره ماتریسی همچون AHP، پایداری و سازگاری بیشتر وزن­های تعیین شده در پایان مساله تصمیم­گیری، امکان کاربرد توامان با سایر روش­ها، استفاده از اعداد صحیح برای انجام مقایسه­ها و سادگی کاربرد در حل مسائل تصمیم گیری چندمعیاره مانند تصمیم ­گیری برای اولویت کاربری اراضی، به عنوان روشی کارا و قابل اعتماد، توصیه می­شود.

کلیدواژه ها:

اولویت کاربری اراضی ، تحلیل تصمیم گیری چندمعیاره ، نخل خرما ، ویژگی های خاک

نویسندگان

مهناز اسکندری

استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

علی زین الدینی

استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج

میر ناصر نویدی

استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

بهزاد مینایی

دکتری تحقیق در عملیات و مربی دانشکده مدیریت دانشگاه تهران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • اسکندری، م.، ع. زین­الدینی، م.ن. نویدی، و آ. سلمان­پور. ۱۴۰۱. ...
  • اسکندری، م.،م. همایی، و ا. فلامکی. ۱۳۹۳. روشی نوین در ...
  • اسکندری، م.، م. همایی، و ش. محمودی. ۱۳۹۲. روشی بهینه ...
  • بصیرت، م.، ع. زین­الدینی، ر. کلیایی، ر. فامیل مومن، ع. ...
  • ثروتی، م.، ح.ر. ممتاز، ح. رضائی، و م. پیشنماز احمدی. ...
  • دیالمی، ح.، ج. گیوی، م. نادری خوراستگانی، م. احمدپور و ...
  • زین­الدینی، ع.، ع.ر. سیدجلالی، م.ن. نویدی، م. اسکندری،ج. سیدمحمدی، ح. ...
  • سبحانی، ب. و م. فرامرزی. ۱۳۹۵. استفاده از روش ویکور ...
  • سواری، م. ۱۳۹۸. بررسی نگرش کشاورزان شهرستان دیوان­دره نسبت به ...
  • فتاحی، م.م.، ر. مهدوی، م. رضایی، و ی. اسماعیل پور. ...
  • فتحی، ر.، م.ا. آسودار، و م. قاسمی­نژاد رائینی. ۱۴۰۰. مروری ...
  • فلامکی، ا، . م. اسکندری. ۱۳۹۲. مکان­یابی مناسب­ترین محل دفن ...
  • Bagherzadeh, A. and A. Gholizadeh. ۲۰۱۶. Modeling land suitability evaluation ...
  • Bagherzadeh, A. and A. Gholizadeh. ۲۰۱۷. Parametric-based neural networks and ...
  • Dehghan Rahimabadi, P., H. Azarnivand, H. Khosravi, G. Zehtabian, A. ...
  • Ecer, F. ۲۰۲۱. Sustainability assessment of existing onshore wind plants ...
  • Everest, T., A. Sungur and H. Ozcan. ۲۰۲۲. Applying the ...
  • Kazemi, H., and H. Akinci. ۲۰۱۸. A land use suitability ...
  • Kheybari, S., M. Kazemi and J. Rezaei. ۲۰۱۹. Bioethanol facility ...
  • Liu, P., B. Zhu and P. Wang. ۲۰۲۱. A weighting ...
  • Maulana H. and H. Kanai. ۲۰۲۱. Land Suitability Evaluation by ...
  • Mendas, A. and A Delali. ۲۰۱۲. Integration of Multi Criteria ...
  • Mi, X., M. Tang, H. Liao, W. Shen, and B. ...
  • Munier, N., E. Hontoria and F. Jiménez-Sáez. ۲۰۱۹. Strategic Approach ...
  • Ostovari, Y., A. Honarbakhsh, H. Sangoony, F. Zolfaghari, K. Maleki ...
  • Pilevar, A.R., H.R. Matinfar, A. Sohrabi and F. Sarmadian. ۲۰۲۰. ...
  • Rezaei, J. ۲۰۱۵. Best-worst multi-criteria decision-making method. Omega, ۵۳: ۴۹-۵۷ ...
  • Rezaei, J. ۲۰۱۶. Best-worst multi-criteria decision-making method: Some properties and ...
  • Saaty, T.L. ۲۰۰۸. Decision making with the analytic hierarchy process. ...
  • Seyedmohammadi, J., F. Sarmadian, A.A. Jafarzadeh and R.W. McDowell. ۲۰۱۹. ...
  • Seyedmohammadi, J., F. Sarmadian, A.A. Jafarzadeh and R.W. McDowell. ۲۰۱۹. ...
  • Seyedmohammadi, J., F. Sarmadian, A.A. Jafarzadeh, M.A. Ghorbani and F. ...
  • Sys, C., E. Van Ranst, and J. Debaveye. ۱۹۹۱. Land ...
  • Sys, C., E. Van Ranst, and J. Debaveye. ۱۹۹۳. Land ...
  • ۲۰۱۲. Field Book for Describing and Sampling Soils. Version ۳, ...
  • ۲۰۱۴. Kellogg Soil Survey Laboratory Methods Manual. Soil Survey Investigations ...
  • Zhao, L., H. Li, Z. Wang, D. Peng, Y. Xue ...
  • نمایش کامل مراجع