بررسی بهره وری انرژی-آب و بهره وری اقتصادی انرژی در سامانه های آبیاری بارانی و سطحی در شرایط بهره برداری از آب زیرزمینی (مطالعه موردی: دشت قزوین)

منابع آبو انرژیدر دنیامحدوداستوبهعلتبالا رفتنجمعیتوتﻘاضایغذا،مصرفآبو انرژیبرایتولیدمحصولات کشاورزینیزافزایش می­یابد.  هدف از این پژوهش مقایسه بهره­وری انرژی-آب و بهره­وری اقتصادیانرژی در سامانه­ها یا سیستم­های آبیاری بارانی و سطحی در شرایط بهره­برداری از آب زیرزمینی است.  برای رسیدن به این هدف از اطلاعات و داده­های تفصیلی سیستم های آبیاری و عملکرد محصولات تحت کشت این سیستم­ها در سال ۱۳۹۰ در دشت قزوین استفاده شده است.  اطلاعات مورد نیاز با مراجعه حضوری به مزارع و تکمیل پرسشنامهو مطالعه دفترچه­های طراحی سیستم­های آبیاری تحت بهره­برداری در مزارع مورد مطالعه و سازمان جهاد کشاورزی استان قزوین جمع­آوریشده است.  بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش، دامنه بهره وری انرژی در آبیاری بارانی بر حسب کیلوگرم به ازای هر کیلووات ساعت در مزارع انتخابی برای گندم بین ۶۲/۲ تا ۰۰/۹،  برای جو بین ۰۹/۲ تا ۷۹/۷، برای ذرت دانه ای بین ۰۹/۱ تا ۶۴/۸ و برای یونجه بین ۳۴/۰ تا ۷۴/۳ و در آبیاری سطحی به ترتیب بین ۴۸/۲ تا ۰۲/۱۲ برای گندم، ۹۶/۱ تا ۶۹/۱۳ برای جو، ۵۲/۱ تا ۲۰/۱۵ برای ذرت دانه­ای و ۳۵/۰ تا۳۰/۶ برای یونجه به دست آمده است.  بهره­وری اقتصادی انرژی در آبیاری سطحی و بارانی برای گندم بیشتر از سه محصول دیگر است.  نتایج همچنین نشان می­دهد که در حالت بهره­برداری تلفیقی از آب زیرزمینی و کانال آبیاری، بهره­وری انرژی در سیستم های آبیاری به مراتب بیشتر از بهره­وری انرژی در حالت بهره­برداری از آب زیرزمینی است.

کلیدواژه ها:

انرژی ، بهره وری اقتصادی ، بهره وری انرژی ، بهره برداری تلفیقی ، پمپاژ