بررسی چگونگی توزیع رطوبت در آبیاری قطره ای زیرسطحی و مقایسه داده ها با نتایج HYDRUS ۲D

توزیع رطوبت یکی از فاکتورهای مهم و تعیین کننده در انتخاب روش آبیاری متناسب با گیاه است. در این مطالعه به بررسی توزیع رطوبت در آبیاری قطره ای زیر سطحی نیشکر در خاک با بافت رسی سیلتی پرداخته شده است. آزمایش ها به ازای دبی قطره چکان ها ۲/۱ لیتر در ساعت و دو فاصله قطره چکان ۵۰ و ۶۰ سانتی متر (۵۰L و ۶۰L) و کارگذاری لوله آبده در سه عمق ۱۵، ۲۰، ۳۰ سانتی متر (۱۵d، ۲۰d و ۳۰d) در سه تکرار انجام شده است. نمونه برداری از خاک جهت تعیین رطوبت، در سه فاصله افقی ۰، ۳۰ و ۶۰ سانتی متری از لوله آبده و به ترتیب از اعماق ۰-۳۰، ۳۰-۶۰ و ۶۰-۹۰ سانتی متری در سه مرحله طی شش ماه دوره آزمایش، انجام گرفت. با استفاده از نرم افزار هایدروس (دو بعدی) توزیع رطوبت در اطراف لوله های آبده در سه عمق کارگذاری شده برای فاصله ۶۰ سانتی متری بین قطره چکان ها برآورد گردید. جهت بررسی دقت نرم افزار هایدروس، مقادیر رطوبت در طول دوره آزمایش با استفاده از دستگاه تی-دی آر، در ۱۵ نقطه اطراف لوله های آبده مذکور اندازه گیری گردید. طبق رطوبت های اندازه گیری شده در مزرعه مقادیر رطوبت تا فاصله افقی ۶۰ و عمودی ۹۰ سانتی متری از لوله های آبده در تمامی تیمارها بین حد ظرفیت زراعی و نقطه پژمردگی دائم قرارگرفته اند. دقت نرم افزار هایدورس (دو بعدی) در شبیه سازی رطوبت خاک در اطراف لوله های آبده در حالت فاصله ۶۰ سانتی متر بین قطره چکان ها با توجه به عمق قرارگیری لوله ها ۱۵d، ۲۰d و ۳۰d طبق معیار جذر میانگین مربعات خطا نرمال شده(NRMSE)، به ترتیب در محدوده متوسط، خوب و متوسط قرار گرفت.

کلیدواژه ها:

آبیاری قطره ای زیرسطحی ، توزیع رطوبت ، تی دی آر ، هایدروس ، نیشکر