تحلیل رفتاری اعضای هیئت علمی دانشکده های علوم انسانی و اجتماعی در فرآیند ارتقاء علمی

دانشگاه­ ها و موسسات آموزش عالی نقش مهمی در تربیت نیروی انسانی ماهر و تولید فناوری دارند که دو عامل مهم رشد اقتصادی در کشورها هستند. نحوه جبران خدمات و ارتقاء درجه علمی اعضای هیئت علمی به عنوان مهمترین نهاده در فرآیند تولید دانش و فناوری همواره در کانون توجه دست اندرکاران امر بوده است. دانشگاه­ های ایرانی نیز از این قاعده مستثنی نبوده و آئین­ نامه ­­هایی برای ارتقاء اعضای هیئت علمی آنها تصویب و برای اجرا ابلاغ شده است. آخرین آئین­ نامه موجود در این زمینه مصوب سال ۱۳۹۴ بوده و از مهر ۱۳۹۵ اجرای آن الزامی بوده است. اعضای هیئت علمی که فرض می­شود رفتاری عقلایی دارند و به دنبال طی کردن فرآیند ارتقاء درجه علمی خود با حداکثر سرعت ممکن هستند، با توجه به محدودیت و کمیابی منابع خود به مکانیسم انگیزشی حاصل از آئین ­نامه ارتقاء واکنش نشان داده و فعالیت­ های خود را بر مبنای امتیازات اعلامی در این آئین ­نامه تنظیم می­ کنند. واکاوی این رفتار و بررسی پیامدهای کلان آن هدف اصلی این مقاله است. تحلیل رفتار ارتقاء اعضای هیئت علمی با استفاده از آموزه­ های اقتصاد خرد حاکی از پایین بودن تمایل آنها به چاپ مقالات در نشریه­ های معتبر بین­ المللی، عرضه کمتر آموزش در مقطع کارشناسی و عدم شرکت در کنفرانس ­های بین­ المللی خارج از کشور است. پیامدهای کلان این رفتارهای فردی منجر به عرضه روزافزون مجلات داخلی، افت کیفیت آموزش در مقطع کارشناسی و انزوای دانشگاه ­های ایرانی در محافل علمی بین­ المللی شده است.

کلیدواژه ها:

رفتار عقلایی ، ارتقاء علمی ، آموزش ، پژوهش