اثربخشی درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش بر اهمال کاری تحصیلی و ناسازگاری رفتاری دانش آموزان پسر دارای اضطراب امتحان: یک مطالعه نیمه آزمایشی

زمینه و هدف: ناسازگاری رفتاری دانش­آموزان، در حال حاضر یکی از دغدغه­های نظام آموزشی می­باشد. پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش بر اهمال­کاری تحصیلی و ناسازگاری ­رفتاری دانش­آموزان دارای اضطراب­ امتحان انجام شد. مواد­ و ­روش ها: پژوهش حاضر یک مطالعه­ نیمه­آزمایشی با طرح پیش­آزمون-پس­آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه دانش­آموزان پسر پایه هفتم ناحیه ۲ کرمان در سال تحصیلی ۹۹-۱۳۹۸ تشکیل دادند. ۳۰ نفر از دانش­آموزان به­عنوان نمونه پژوهش انتخاب و به­صورت تصادفی در دو گروه­ آزمایش و گروه کنترل جایگزین شدند (هر گروه ۱۵ نفر). ابتدا پرسش­نامه سازگاری رفتاری Sinha و Sing و پرسش­نامه اهمال کاری تحصیلی Solomon و Rothblum به عنوان پیش­آزمون در دو گروه اجرا شد. سپس درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد به مدت ۲ ماه در گروه آزمایش اجرا شد. گروه کنترل هیچ­گونه درمانی دریافت نکردند. داده­ها با استفاده از مانکووا تحلیل شدند. یافته ها: میانگین (انحراف ­معیار) اهمال­کاری تحصیلی در گروه آزمایش ۳۹/۷۷ (۷۴/۵) و گروه کنترل ۷۹/۷۶ (۶۶/۵)، در مرحله پیش­آزمون و در گروه آزمایش ۸۲/۵۴ (۱۲/۵) و گروه کنترل ۲۵/۷۴ (۹۴/۶)، در مرحله پس­آزمون (۰۰۱/۰>P) به دست آمد. هم­چنین ناسازگاری رفتاری در گروه آزمایش ۱۵/۴۸ (۰۴/۷) و گروه کنترل ۱۲/۴۹ (۳۷/۶)، در مرحله پیش­آزمون و در گروه آزمایش ۸۷/۳۵ (۱۲/۵) و گروه کنترل ۲۹/۴۸ (۶۱/۶)، در مرحله پس­آزمون به­دست آمد (۰۰۱/۰>P). نتیجه گیری: با توجه به اثربخشی درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش، پیشنهاد می­شود در جهت بهبود و کاهش اهمال­کاری تحصیلی و ناسازگاری ­رفتاری دانش­آموزان دارای اضطراب­ امتحان استفاده گردد. واژه های کلیدی: اضطراب ­امتحان، اهمال­کاری تحصیلی، دانش­آموزان، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد، ناسازگاری رفتاری

کلیدواژه ها:

Test anxiety ، Academic procrastination ، Students ، Acceptance and commitment therapy ، Behavioral incompatibility ، اضطراب ­امتحان ، اهمال­کاری تحصیلی ، دانش­آموزان ، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد ، ناسازگاری رفتاری