تحلیل دلایل بینامتنیت شعری ، با تکیه بر نمونه های شعری البیاتی و احمد عبدالمعطی حجازی

ادبیات زاده اذهان ادیبان به درازنای تاریخ بشریت است . در زایش ادبی ، فقط کلام ادیبان نیست که در چهار چوب ادبیت و شعریت قرار می گیرد؛ بلکه کلامهای مبتنی بر اندیشه و عقلانیت سایر نحله های های علمی و فکری و فلسفی در گنجینه ذهنی شاعران و ادیبان می ماند و بعدها در کنش جریان خلق شعر و ادب، این کلامها نیز پوسته شعریت و ادبیت به خود می گیرند. کاربست بینامتنیت در زبان شعری دلایلی بنیادین دارد که شاعر را وا می دارد برای غنا بخشی و تعمیق شعری اش از آن کمک می گیرد. شاعران معاصر عرب همچون سایر شاعران جهان، برای خود منابعی دارند که از آنها برای تعمق بخشی به تجربه شخصی و احساسات و عواطف و غنی سازی اندیشه های خود بهره می گیرند. از جمله این منابعی که شاعران معاصر در این بعد از آن بهره بردهاند و در اشعار خود به کار بردهاند می توان از متون مقدس هم چون قران کریم ، انجیل ، تورات، گاهی اوقات کتاب بودائیان و تعالیم بودایی ، اسطورههای جهانی چه شرقی و چه غربی ، تاریخ و به ویژه تاریخ سرشار از ژینوساید و تراژدی معاصر عربی با نگاه به مصیبت فلسطین ، متون شعری شاعران قدیم عرب و شاعران معاصر غربی و سنتهای ملی نیز جزء منابع بینامتنیت این شاعران به شمار می روند. هدف این نوشتار تحلیل عوامل بنیادین شکل دهنده بینامتنیت شعری شاعران معاصر عرب می باشد. روش این پژوهش ، تبیینی - تحلیلی و بر مبنای خوانش درون متنی شعری شاعران می باشد. یافته های پژوهش حاکی از این بود که در صدر عوامل بنیادین بینامتنیت شعری ، دلایل هنری ، روان شناختی ، ملی گرایی و ناسیونالیسم ، سیاسی -اجتماعی و فرهنگی قرار دارند.

کلیدواژه ها:

شعر ، ادب ، بینامتنیت ، هنر.