ارزیابی ریسک یاحساسیت آلودگی منابع آب سطحی در حوضه ی آبریز سد احمدبیگلو با استفاده از مدل وراستیک

ارزیابی ریسک آلودگی منابع آب و پهنه بندی آلودگی ها می تواند اطلاعاتی سودمند جهت کنترل کیفی این منابع ایجاد کند. در این راستا همسو با سیاست های جلوگیری از آلودگی منابع آب و کنترل آلاینده ها، استفاده بهینه از منابع آب، تعیین میزان پتانسیل ریسک ­های ناشی از منابع آلاینده در حوضه های آبریز لازم و ضروری به نظر می رسد. هدف این پژوهش ارزیابی ریسک آلایندگی حوضه ­ی آبریز سد احمدبیگلو با استفاده از روش WRASTIC می باشد. با عنایت به اینکه تحقیقات اخیر صرفا به ارزیابی ریسک با شاخص های مرسوم پرداخته است و یکی از مسایل مهم در مدل ­سازی ریسک در طبیعت بررسی صحت مدل و کارایی آن مدل می باشد؛ بنابر این در پژوهش حاضر برای ارزیابی کارایی شاخص وراستیک و تطابق با محیط واقعی از شاخص کیفیت آ­ب­ های سطحی ایران (IRWQISC)  استفاده شد. طبق نتایج حاصله، میزان ریسک شاخص های تخلیه فاضلاب، فعالیت های تفریحی و گردشگری، فعالیت های کشاورزی، اندازه حوضه­ ی آبریز، راه های ارتباطی، فعالیت های صنعتی و کاربری اراضی برای زیرحوضه هایA۱, A۲, A۳ ,A۴, A۵, A۶, A۷  به ترتیب برابر با ۱۸، ۱۶، ۲۹، ۲۸، ۴۴، ۳۵، ۳۵ می باشد. نتایج گویای این واقعیت است که میزان ریسک از مناطق کم جمعیت، بکر و کمتر توسعه یافته صنعتی و تفریحی به مناطق پرجمعیت، دارای دسترسی، نزدیک به شهر، توریستی و دارای صنایع رو به افزایش است.  طبق نتایج اعتبارسنجی مدل با وضعیت فعلی آلودگی آب در حوضه ­ی آبریز سد احمدبیگلو، زیرحوضه­ی A۲ در محل ایستگاه پایش کیفی شماره ۲ دارای مطابقت ۷۰ درصدی و در محل ایستگاه پایش کیفی شماره ۳ دارای مطابقت ۸۱ درصدی و زیرحوضه ­ی A۳ در محل ایستگاه پایش کیفی شماره ۴ دارای مطابقت ۸۸ درصدی با شاخص ریسک به دست آمده می باشد.

کلیدواژه ها:

ارزیابی ریسک ، سوانح آلودگی ، مدل WRASTIC ، شاخص IRWQISC ، سد احمدبیگلو ، اردبیل