تعیین عوامل موثر در مکانیابی مناطق مستعد جمع آوری رواناب و استحصال آب باران حوضه آبریز سیاه خور کرمانشاه

استحصال آب باران روشی برای توسعه و بهره ­برداری از منابع آب در مناطق خشک و نیمه ­خشک با هدف افزایش کمیت و کیفیت منابع آب موجود است. هدف از این پژوهش تعیین عوامل موثر در مکان­یابی مناطق مستعد جمع ­آوری رواناب و استحصال آب باران (RWH) در حوضه­ ی آبریز سیاه­خور کرمانشاه با استفاده از روش تصمیم­ گیری چند­معیاره (MCDA)  و تحلیل شبکه ­ای ANP است. نتایج حاصل از روش تحلیل سلسله مراتبی­ و پهنه­بندی بارش حوضه نشان می­دهد که در ۸۱/۳۷ درصد از مساحت کل حوضه­، معیار هیدرولوژی نسبت به معیار­های فیزیکی و توپوگرافی به­ ترتیب ۴/۶ و ۵/۸ و معیار فیزیکی ۲/۳ برابر بر معیار توپوگرافی دارای ارجحیت است­. نتایج حاصل از بررسی نقشه ­ی پتانسیل استحصال آب باران نشان می­دهد که کلاس­ های ضعیف با ۹۶/۲­، نسبتا ضعیف­ ۴۹/۳۵­، متوسط ۰۶/۲۶، نسبتا خوب ۲/۲۹ و خوب با ۲۹/۶ درصد ­از سطح حوضه را شامل می­شوند­ و کلاس ­های ­متوسط ­و نسبتا خوب و خوب جمعا با ۵۵/­۶۱ درصد بیش­ترین درصد­ سطح حوضه ­را به­ خود اختصاص داده­ اند. بررسی­ ها نشان می­دهد که­ شیب ­های میانی جهت احداث سیستم ­های استحصال آب باران مناسب می­باشند. بطوری­که مشاهدات میدانی و نتایج حاصله از بررسی منحنی ROC، نشان می­دهد، اکثر ۱۱۵ تکه جمع­ آوری آب باران ­در محل­  هایی قرار دارند که از لحاظ توپوگرافی و هیدرولوژی مناسب­ و بیش از ۸۹در­صد مکان­ های جمع­  آوری آب باران در کلاس­ های­ متوسط­ و نسبتا خوب و خوب واقع شده که این موضوع  ­بیانگر ارزیابی بسیار خوب مدل بوده و نشان می­دهد که تلفیق تکنیک تصمیم ­گیری چند­معیاره (MCDA) ­و تحلیل شبکه ­ای ANP ­و GIS می­تواند برای برنامه ­ریزی جمع­ آوری آب باران در مقیاس حوضه و زیرحوضه ابزار مفیدی ­باشد.

کلیدواژه ها:

منحنی ROC ، ANP ، GIS ، سیاه خور کرمانشاه