[مقاله کوتاه علمی] بررسی اثرات کشندگی عصاره های توتون، تنباکو و آویشن کوهی روی شته توتون (Myzus nicotianae) در شرایط آزمایشگاهی

شته توتون (Myzus nicotianae) یکی از مهم­ترین آفات توتون بوده و موجب کاهش کمی و کیفی محصول می­گردد. امروزه به دلیل پیدایش مقاومت آفات به سموم شیمیایی و اثرات زیان بار و مخرب آن ها بر سلامتی بشر و محیط زیست، کاهش استفاده از ترکیبات شیمیایی در کنترل آفات امری ضروری به نظر می­رسد. به همین منظور، استفاده از عصاره­های گیاهی برای کنترل آفات پیشنهاد میشود. در پژوهش حاضر، تاثیر عصاره گیاهان توتون (Nicotiana tabacum)، تنباکو (Nicotiana rustica) و آویشن کوهی (Thymus pubescens) روی شته توتون بررسی شد و آزمایشهای زیست­سنجی به صورت طرح کاملا تصادفی در چهار تکرار در شرایط آزمایشگاهی (دمای ۱ ± ۲۵ درجه سلسیوس، رطوبت نسبی ۵ ± ۶۵ درصد و دوره نوری ۱۶ ساعت روشنایی) انجام شد. درصد کشندگی حشرات بالغ ، با کاربرد عصاره­های گیاهی یاد شده در پنج غلظت۶۰۰۰ ،۸۰۰۰، ۱۰۰۰۰، ۱۵۰۰۰ و ۲۰۰۰۰ (میلی­لیتر بر لیتر) و سه زمان (۲۴، ۴۸ و ۷۲ ساعت) محاسبه شد. اختلاف معنی­داری در درصد کشندگی عصاره­های مذکور روی آفت در غلظت­های مختلف  در زمان­های مورد مطالعه مشاهده شد. بر اساس نتایج، میزان کشندگی با افزایش غلظت و گذشت زمان افزایش یافت. بیشترین و کمترین میزان کشندگی پس از گذشت ۷۲ ساعت به ترتیب در تیمار عصاره تنباکو با غلظت ۲۰۰۰۰ میلی­لیتر بر لیتر  با ۱۰۰ درصد تلفات و عصاره آویشن کوهی با غلظت ۶۰۰۰ پی­پی­ام با ۷۵/۵۶ درصد تلفات مشاهده گردید. مقدار LC۵۰ برای عصاره­های توتون، تنباکو و آویشن کوهی به ترتیب ۱۲۴۶۳، ۱۰۲۱۰ و ۱۷۳۸۵ میلی­لیتر بر لیتر برای شته توتون به دست آمد که تاثیر کشندگی بیشتر عصاره تنباکو را نسبت به سایر تیمارها نشان داد.

کلیدواژه ها:

اثرات کشندگی ، زیست سنجی ، شته توتون ، عصاره ، LC۵۰