تحلیل تغییرات زمانی مقادیر تبخیر از تشت با تاکید بر بارش و تعداد روزهای بارانی در ایستگاه سینوپتیک تبریز

هدف این مطالعه بررسی روند تغییرات زمانی تبخیر با توجه به روند بارش و تعداد روزهای ارانی می باشد. بدین منظور مقادیر بارش ، تعداد روزهای با بارش بزرگتر یا مساوری 1 ، 5 و 10 میلیمتر در ایستگاه سینوپتیک تبریز در دوره اماری 2005-1970 در سه مقیاس ماهانه ، فصلی و سالانه با استفاده از روش ناپارامتریک - مان - کندال مورد تحلیلی و بررسی قارر گرفته است. در این مطالعه ابتدا نودارهای Box Plot و سپس نمودارهای مقادیر ضریب خود همبستگی داده های مورد بررسی ترسیم گردیدند. تحلیلی روند برای سریهای با خود همبستگیهای غیر معنی دار با روش MK مرسوم و برای سریهای با خود همبستگیهای معنی دار با روش MK اصلاح شده انجام شد. نتایج نشان داد که بارش در همه ماهها و فصول (به جز ماههای آوریل و ژوئیه) دارای روند کاهشی است. تعداد روزهای با بارش بزرگتر یا مشاوی 1 ، 5 و 10 میلیمتر در موارد کاهشی بود ودر برخی موارد نیز روند خاصی نشان نمی داد. تبخیر از تشت به جز ماه نوامبر و فصل پاییز در بقیه ماهها (ماههایی که امار موجود بود) و فصول دارای روند کاهشی می باشد. در مقیاس سالانه پارامتر تبخیر از تشت دارای روند افزایشی معتی دار در سطح 5% بوده و پارامتر بارندگی دارای روند کاهشی معنی دار در سطح 5% است. شیب روند با استفاده از روش تخمین گر Sen محاسبه شد. نتایج حاصل از این محاسبات نشان داد شیب افزایش مقدار تبخیر برابر 21/45 میلیمتر در سال و شیب کاهش بارش برایر -2/28 میلیمتر در سال می باشد.

کلیدواژه ها:

بارش ، تبخیر ، تبریز ، تخمین گر Sen ، روند ، مان-کندال