تغییر مقیاس در ارزیابی پیامد فعالیت ها بر محیط زیست(نمونه های مورد مطالعه: سد سفید رود ایران و سد هایزوکا ژاپن)

مقیاس در ارزیابی بحثی است پیچیده که تابع بسیاری از متغیرها از بودجه پروژه گرفته شده تا وضعیت محدوده مورد مطالعه، نوع تاثیرات و قدرت تفکیک نقشه هاست. مقیاس و تغییر آن در سه بعد زمان، جرم و مکان قابل طرح است. برای نشان دادن تاثیر تغییر مقیاس در ارزیابی پیامد فعالیت ها بر محیط زیست۱، الگوی تخریب در ژاپن در ۱۰ واحد کاری اجرا شد. مشخص شد که تغییر مقیاس با روش تغییر بزرگ نمایی۲ و نیز روش جابه جایی چارچوب کاری۳ تاثیر زیادی در یافته های الگوی تخریب دارد. برای مثال در تغییر بزرگنمایی مشخص شد که قسمت هایی از محدوده مطالعاتی که در مقیاس کوچکتر تخریب شده بودند، در مقیاس بزرگتر تقریبا دست نخورده برآورد می شدند. برای نشان دادن تغییر مقیاس جرمی و تاثیر آن در ا.پ.ف.م.، فهرست شناسایی پیامدهای دو سد در ایران و ژاپن مقایسه شدند. برای این کار وسعت و حجم دریاچه سدها مورد قیاس قرار گرفتند و نتیجه فهرست شناسایی پیامدهای مخزن سد بر محیط زیست به صورت جدولی در قالب فهرست ارزیابی سنجشی-وزنی ارائه شد. مشخص شد که ارزیابی با استفاده از متغیر جرم، به دلیل آن که وزن آب قابل کمی سازی است در مقایسه با تغییر مقیاس داده های مکاندار در ا.پ.ف.م.، با سادگی بیشتری انجام می شود. در پایان این مقاله، تغییر مقیاس در سطح های مختلف برنامه ریزی محیط زیستی بررسی و برای کاهش عدم قطعیت در تصمیم گیری برای مقیاس مناسب در ا.پ.ف.م. پیشنهادهایی ارائه شده است.

کلیدواژه ها:

ارزیابی پیامد فعالیت ها بر محیط زیست ، انواع مقیاس ، تغییر مقیاس ، مقیاس