بررسی تغییرات فصلی دماهای حدی با استفاده از رگرسیون چندک (مطالعه موردی: ایستگاه هواشناسی هاشم آباد گرگان)

سری زمانی داده های هواشناسی شامل وقایعی با شدت های مختلف می باشد که گرمایش جهانی ناشی از تغییر اقلیم می تواند تاثیر متفاوتی را بر بخش های مختلف آن داشته باشد. تغییرات ممکن است در بخش های مختلف سری داده ها یکنواخت نباشد و یا در بخشی از سری، تغییرات افزایشی و در بخش دیگری تغییرات کاهشی باشد و در مجموع در کل سری تغییری ایجاد نشود. بر این اساس استفاده از روش رگرسیون خطی معمولی و یا آزمون های ناپارامتری جهت تشخیص روند که فقط روی میانگین یا میانه از سری داده ها تمرکز می کنند، ممکن است به نتایج درستی نینجامد. از این رو روش رگرسیون چندکی جهت بررسی روند در چندک های سری زمانی داده ها مورد استفاده قرار می گیرد. گرگان از قطب های مهم کشاورزی در ایران است که هرگونه تغییرات دمایی می تواند بر گیاهان زراعی و باغی آن منطقه تاثیرگذار باشد. برای این منظور، در این پژوهش حداقل و حداکثر دمای روزانه در دوره ۳۴ساله (۱۳۶۳-۱۳۹۷) ایستگاه سینوپتیک هاشم آبادگرگان مورد استفاده قرارگرفت تا در مقیاس فصلی هرگونه تغییرات روند در سری داده ها با استفاده از رگرسیون چندکی و رگرسیون خطی بررسی شوند. نتایج نشان داد که همه ی فصل ها در حال گرم شدن هستند و این افزایش دما در فصل تابستان به مقدار بیشتر، اما در فصل بهار به میزان کمتر می باشد. همچنین مقادیر حدی بالا، یعنی روزهای گرم از شیب روند تندتری برخوردار هستند. براساس نتایج رگرسیون چندکی می توان نتیجه گرفت که شریط اقلیمی دما در گرگان در حال تغییر است و این منطقه به سمت گرم شدن پیش می رود.

کلیدواژه ها:

climate change ، Minimum Daily Temperature ، Maximum Daily Temperature ، quantile regression ، Gorgan