ارزیابی عملکرد هیدرولیکی ساختمان های آبگیر و تنظیم سطح آب در شبکه های آبیاری زاینده رود و درودزن

کنترل ناصحیح و بی­دقتی در تنظیم و توزیع جریان در شبکه های مدرن تاکنون موجب پایین آمدن راندمان توزیع و به دنبال آن بروز مشکلاتی در بهر ه برداری اقتصادی از شبکه های آبیاری شده است.  نظر به اهمیت موضوع ارزیابی سامانه های کنترل جریان، در این مطالعه دو سامانه کنترل از نوع نیرپیک (شبکه آبیاری زاینده رود اصفهان) و طراحی دفتر عمران اراضی ایالات متحده (شبکه آبیاری درودزن فارس) بررسی و سازه های مناسب از لحاظ هیدرولیکی توصیه شده است.  ضمن بازدیدهای مکرر از این دو شبکه، با استفاده از آلبوم ها و پلان نقشه های طراحی، تعدادی از ساختمان های تنظیم سطح آب و سازه های تنظیم جریان به عنوان سازه های نمونه انتخاب گردیدند.  بده واقعی، یعنی همان بده تحویلی به مزارع، با بده اسمی مقایسه شد.  افت انرژی در ساختمان های کنترل جریان (دریچه های مدول نیرپیک از نوع C۲, L۲, XX۲، دریچه های C.H.O، دریچه های آمیل، آویو، کشویی و سرریزهای نوک اردکی) برای محدوده ای مشخص از بده کانال ها اندازه گیریو با افت انرژی مجاز که با استفاده از روابط تئوری افت انرژی بده به دست آمده، مقایسه شد.  در این مطالعه، از مشخصه های کی­دو و خطای نسبی به منظور تجزیه و تحلیل استفاده شده است.  نتایج نشان می دهد که تفاوت مقادیر بده اسمی و مقادیر بده واقعی در شبکه درودزن در سطح احتمال ۵ درصد (۰۵/۰P£) معنی دار است.  این تفاوت در شبکه زاینده رود معنی دار نیست.  با توجه به معنی دار نبودن تفاوت مقادیر بده اسمی و بده واقعی و مقادیر کمتر خطای نسبی در شبکه زاینده رود، دریچه های مدول نیرپیک به عنوان برترین سازه تنظیم جریان معرفی شدند.  همچنین، دریچه آمیل و سرریزهای نوک اردکی به لحاظ داشتن حداقل درصد خطای نسبی و معنی دار نشدن تفاوت افت انرژی مجاز و افت انرژی اندازه گیری شده،  به عنوان برترین تنظیم کننده های سطح آب پیشنهاد شدند.

کلیدواژه ها:

سازه های تنظیم کننده جریان ، شبکه آبیاری ، عملکرد هیدرولیکی