مطالعه اثر رودباد قطبی بر بارش های فصل سرد ایران

در این پژوهش، تاثیر رودباد قطبی بر بارش های روزانه ایستگاه های همدید ایران در فصل سرد (پاییز و زمستان) طی دوره ۳۰ ساله (۱۹۸۸-۲۰۱۷) مطالعه شده است. بر اساس آستانه بارش بیش از ۳۰ میلی متر به عنوان بارش شدید و بر پایه صدک ۹۵ ام، تعداد ۹۷۲ روز به عنوان روزهای رخداد بارش سنگین در ۳۱ ایستگاه همدید ایران شناسایی و خوشه بندی شدند و روزهای نماینده ی هر خوشه انتخاب گردیدند. در ادامه به منظور یافتن الگوهای رفتاری و بررسی کنش متقابل رودباد قطبی بر تشدید فرآیندهای جبهه زایی و رخداد بارش سنگین، داده های مولفه باد مداری و نصف النهاری، واگرایی، ارتفاع ژئوپتانسیل، سرعت قائم جو )امگا(، تاوایی، رطوبت نسبی، رطوبت ویژه، دما و میانگین فشار تراز دریا مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصل از این تحلیل ها ۶ الگوی گردشی را در منطقه نشان داد که هریک از این الگوها به علت حاکمیت و استقرار ناوه ها و پشته های متعدد در جو، بر مسیر انتقال رودباد جبهه قطبی به عرض های میانی زمین و همچنین نوسان موقعیت میانگین فصلی آن تاثیرگذار بوده اند. نتایج نشان داد که حالت نصف النهاری محور رودباد باعث ایجاد و تولید هسته های سرعت وقوع بارش های بیشتر در منطقه غرب ایران شده است.

کلیدواژه ها:

Iran ، Precipitation ، Polar Jet Stream ، Synoptic Analysis