بررسی اثر اقتصاد زیرزمینی بر توسعه اجتماعی در منتخبی از کشورهای خاورمیانه

اقتصاد زیرزمینی با جوانب بسیار پیچیده، متنوع و گسترده خود، موجب پدید آمدن مشکلات و معضلات اقتصادی و اجتماعی، مبهم شدن آمارها و داده ها، عملکرد نادرست سیاست گذاری های اقتصادی اجتماعی و در نهایت کند شدن فرآیند توسعه در جوامع مختلف شود. مطالعات انجام شده در مورد اقتصاد زیرزمینی، عمدتا به برآورد حجم اقتصاد زیرزمینی و یا اثرات این پدیده بر متغیرهای اقتصادی در سطح کلان پرداخته اند. علیرغم پیوند گسست ناپذیر اقتصاد زیرزمینی با مسائل اجتماعی، فرهنگی و پیامدهای گوناگون این پدیده بر توسعه ی اجتماعی، اثرات اقتصاد زیرزمینی بر جامعه و توسعه ی اجتماعی در ادبیات موضوع کمتر مورد توجه قرار گرفته است. از این رو، هدف اصلی این مطالعه، بررسی اثر اقتصاد زیرزمینی بر توسعه ی اجتماعی در منتخبی از کشورهای خاورمیانه طی دوره ی زمانی ۲۰۱۵-۲۰۰۰ و با استفاده از روش داده های ترکیبی بوده است. نتایج حاصل از برآورد مدل، بیانگر اثر منفی و معنادار اقتصاد زیرزمینی و افزایش نابرابری در توزیع درآمد بر سطح توسعه ی اجتماعی بود. همچنین، مطابق نتایج، افزایش مخارج دولتی بر روی سطح بهداشت و آموزش اثری مثبت و معنادار بر سطح توسعه ی اجتماعی در کشورهای مورد مطالعه داشته است.

کلیدواژه ها:

Underground Economy ، Social Development ، Panel Data Approach ، Middle East Member Countries