طراحی و اعتبارسنجی الگوی کلاس مجازی در آموزش عالی بر اساس نظریه ارتباط گرایی

مقدمه: به موازات تحولات همه جانبه در عرصه فناوری اطلاعات و ارتباطات، نظام های آموزشی نیز با مطالبات جدیدی رو به رو شده است، یکی از این مطالبات توجه به آموزش مجازی است. پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی کلاس مجازی برای آموزش عالی با استفاده از نظریه ارتباط گرایی انجام شد. روش ها: رویکرد پژوهش حاضر تحلیل محتوای کیفی از نوع قیاسی بود. جامعه آماری پژوهش ۱۲۰ مقاله معتبر و مرتبط با نظریه ارتباط گرایی و کلاس درس مجازی از سال ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۷ بود که تعداد ۱۴ مقاله به روش هدف مند به عنوان نمونه پژوهش انتخاب و از طریق کدگذاری ۲۳ زیرمقوله شناسایی گردید. بدین ترتیب نتایج پژوهش منجر به شناسایی مولفه های کلاس مجازی (فعالیت های کلاسی، ابزار یادگیری، نقش معلم، منابع آموزشی، ارزشیابی یادگیری) به صورت یک الگو بر اساس نظریه یادگیری ارتباط گرایی شد. برای اعتبارسنجی الگوی مورد نظر از تکنیک کسب اطلاعات دقیق موازی (نمایش و ارائه تحلیل های داده ای و نتایج آن به متخصصان) و خود بازبینی محقق استفاده شد. نتایج: بدین ترتیب نتایج پژوهش منجر به شناسایی مولفه های کلاس مجازی (فعالیت های کلاسی، ابزار یادگیری، نقش معلم، منابع آموزشی، ارزشیابی یادگیری) به صورت یک الگو بر اساس نظریه یادگیری ارتباطگرایی شد. برای اعتبارسنجی الگوی مورد نظر با ۵ نفر از متخصصین این زمینه مصاحبه به عمل آمد که ضمن اصلاح الگوی مورد نظر، اعتبار آن مورد تایید قرار گرفت. نتیجه گیری: در الگوی ارائه شده ضمن بهره گیری از الگوهای پیشین کلاس درس ویژگی های جدیدی متناسب با قرن بیست و یکم و در قالب نظریه ارتباط گرایی گنجانده شده که می تواند کلاس درس آموزش عالی را غنی تر نماید.

کلیدواژه ها:

Virtual classroom ، Higher education ، Connectivism theory ، کلاس مجازی ، آموزش عالی ، نظریه ارتباط گرایی