نقوش و نمادهای گیاهی و حیوانی در سفالینه های دوران اسلامی ایران

سال انتشار: 1393
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 122

فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_NIAMG-1-4_001

تاریخ نمایه سازی: 30 آذر 1401

چکیده مقاله:

دین مبین اسلام با بستر فرهنگی وحی و ندای آسمانی قرآن کریم، به شکوفایی و بالندگی زمینه­های علمی و هنری یاری رساند.. قبول دین اسلام در قلمرو وسیع ساسانیان و تغییر فرهنگ از تجمل­پرستی به ساده­زیستی موجب توجه بیشتر به سفالگری گردید. اهمیت سفال تنها به عنوان کهن­ترین صنعت دستی بشر نیست بلکه سفال با نقش و نگارهایی که سازندگانش در پس قرنها به آن داده­اند، تاریخ، فرهنگ و هنر انسانها را نیز به نسلهای بعد منتقل کرده است. با وجود تنوعات بسیاری که در نقوش سفالینه های دوره اسلامی وجود دارد ، پژوهش حاضر به مطالعه و تبیین نقوش گیاهی و حیوانی  می پردازد. یکی از انواع نمادهاونقوشی که دراوایل دوره اسلامی به دلیل تحریم نقوش انسانی موردتوجه قرارگرفت؛نقوش گیاهی است.گیاهان به دلیل اینکه از منابع تغذیه بشر بودند، در تفکر بشر جایگاهی خاص داشته­اند؛ که از دیرباز بر روی سفالینه­ها بکار می­رفته­اند. ازدیگر نقوش بااهمیت وترسیم شده برروی سفالینه های دوره اسلامی نمادهای حیوانی می باشد،که برای بیان بیمها و امیدها و نمایش قدرتهای آسمانی از این نقوش استفاده می­شده است. حتی تصاویرحیوانی بطور سنتی نقش مهمی در هنر و ادبیات داشتند. روش به کار گرفته شده در این پژوهش روش توصیفی – تاریخی  و با استفاده از منابع مکتوب و تصاویر موجود  می باشد ، لذا  در گرد آوری داده ها از روش کتابخانه ای و مشاهده بهره گرفته شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که  این نقوش از شرایط پیرامونی در جامعه و اعتقادات  مردم آن زمان تاثیر فراوانی پذیرفته است.

نویسندگان

ابوالقاسم دادور

Professor of Art Research, at Alzahara University

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • اسماعیل پور.ابوالقاسم(۱۳۷۷)،اسطوره،بیان نمادین،سروش،تهران. بروس میت­فورد، میراندا (۱۳۸۸)، فرهنگ مصور نمادها و ...
  • دادور، ابوالقاسم و الهام منصوری (۱۳۸۵)، درآمدی بر اسطوره­ها و ...
  • ریاضی، محمدرضا (۱۳۷۵)، فرهنگ مصور اصطلاحات هنر ایران، مرکز انتشارات ...
  • کامبخش­فرد، سیف­اله (۱۳۸۰)، سفال و سفالگری در ایران از ابتدای ...
  • کریمی، فاطمه و محمدیوسف کیانی (۱۳۶۴)، هنر سفالگری در دوران ...
  • کزازی. میرجلال الدین (۱۳۷۶)، رویا، حماسه، اسطوره، چاپ دوم، نشر ...
  • کیانی، محمدیوسف (۱۳۸۰)، پیشینه سفال و سفالگری در ایران، انتشارات ...
  • معین، محمد (۱۳۸۱)، فرهنگ فارسی، (ج ۱و۴)، موسسه انتشارات امیرکبیر، ...
  • ناظرزاده کرمانی.فرهاد(۱۳۶۸)،نمادگرایی درادبیات نمایشی،برگ،تهران ...
  • ویلسون، اوا، طرح های اسلامی، ترجمه: محمدرضا ریاضی، سازمان مطالعه ...
  • هال، جیمز(۱۳۸۰)، فرهنگ نگاره ای نمادها درهنر شرق و غرب، ...
  • یاحقی، محمدجعفر (۱۳۸۶)، فرهنگ اساطیر و داستان­واره­ها در ادبیات فارسی، ...
  • یونگ. کارل گوستاو ودیگران (۱۳۷۷)، انسان و سمبل هایش، ترجمه: ...
  • Canby, Sheila R.( ۲۰۰۶), Islamic Art in Detail, London, The ...
  • عبدالهیان.مهناز(۱۳۷۸)،مفاهیم نمادهای مهر و ماه درسفالینه های پیش ازتاریخ،هنرنامه ،سال ...
  • اکبری.عباس(۱۳۹۰)،سهم کاشان درتاریخ سفال وسرامیک جهان اسلام پایان نامه دکتری ...
  • حدیدی.الناز(۱۳۸۸)، مطالعه تطبیقی نقش و نماد عقاب درمجسمه ها، فلزات ...
  • کوهزاد.نازنین(۱۳۸۹)،بررسی نقوش ونمادهای آیینی در سفالینه های دوران اسلامی، پایان ...
  • نوبهاری.لیلا(۱۳۸۱)،بررسی نقوش سفالینه های نیشابور(سده اول تاهشتم هجری)وکاربردآن درگرافیگ،پایان نامه ...
  • گروبه.ارنست جی(۱۳۸۴)،سفال اسلامی، مترجم:فرناز حائری، نشر کارنگ ،تهران ...
  • نمایش کامل مراجع