ارزیابی آلودگی شیمیایی آبخوان دشت بیرجند با استفاده از شاخص آلودگی آب های زیرزمینی(PIG)

امروزه یکی از مشکلات آب آشامیدنی حاصل از آب زیرزمینی، کیفیت آن است. بسیاری از مواد حل شده در آب نامطلوب هستند. مواد معدنی، گازها و موادآلی حل شده در آب ممکن است موجب بروز رنگ، طعم و بوی نامطلوب شوند. برخی از ترکیبات شیمیایی ممکن است سمی باشند و برخی از اجزای آلی محلول به اثبات رسیده است که سرطان زا هستند. البته باید توجه داشت که تمامی مواد محلول در آب نامطلوب نیستند، اما میزان مواد محلول مطلوب در آب بسیار اندک است. در این مطالعه کیفیت آب آبخوان دشت بیرجند با استفاده از شاخصی به نام شاخص آلودگی آب­ های زیرزمینی (PIG) سنجیده می ­شود. این شاخص، کیفیت آب­ های زیرزمینی را از نظر شیمیایی مورد ارزیابی قرار می­ دهد.  شاخص PIG غلظت اندازه­ گیری شده در نمونه­ های آب را با توجه به حد مجاز در استانداردهای آب آشامیدنی جهانی (WHO) کمی می­ کند. بدین منظور نقشه­ های پهنه­ بندی پارامترهای شیمیایی موثر در شاخص PIG  شامل کلر، سدیم، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، TDS، pH، بی کربنات، سولفات با استفاده از نرم افزار Arc GIS(۱۰.۳) تهیه شد؛ سپس محاسبات شاخص PIG در نرم افزار GIS انجام و نقشه شاخص آلودگی آب­ های زیرزمینی رسم شد. طبق طبقه ­بندی ۲۵/۴۳ درصد از کل مساحت آبخوان دارای آلودگی کم و ناچیز، ۹/۴۷ درصد از مناطق دارای آلودگی متوسط ، ۲۲/۸ درصد آبخوان دارای آلودگی زیاد و ۶۳/۰ درصد دارای آلودگی بسیارزیاد است. این مطلب نشان می دهد آلودگی آبخوان دشت بیرجند به عناصر شیمیایی متوسط بوده و عدم رعایت مصرف بهینه از آب های زیرزمینی می تواند سبب افزایش آلودگی در آبخوان شود.

کلیدواژه ها:

شاخص PIG ، استاندارد WHO ، آبخوان بیرجند ، پارامترهای شیمیایی