مطالعه توزیع فصلی غبار در منطقه خاورمیانه با استفاده از داده های CALIOP و MODIS

عمق اپتیکی هواویزها در طول موج ۵۵۰ نانومتر و ضریب نمای آنگستروم حاصل از داده برداری سامانه مادیس با وضوح فضایی ۱ درجه در بازه زمانی ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۷ برای منطقه خاورمیانه بررسی شده است. عمق اپتیکی هواویزهای تروپوسفری در طول موج ۵۳۲ نانومتر و ضریب واقطبش ناشی از داده برداری لیدار کالیوپ نیز برای همین منطقه مطالعه شده است. این پارامترها بصورت فصلی طبقه بندی شده اند. نتایج حاصل از عمق اپتیکی نشان از غلظت بالای ذرات هواویز در جو خاورمیانه بخصوص در دو فصل بهار و تابستان دارد. در فصول سرد متوسط فصلی عمق اپتیکی بسیار کم تر از فصول گرم است. در فصل بهار چشمه های شمال عراق و چشمه های مرکزی و شمال عربستان فعالیت بیشتری دارند. با تغییر فصل و فرارسیدن تابستان چشمه های جنوب شبه جزیره عربستان نیز فعال می شوند. نمای آنگستروم حاصل از اندازه گیری های مادیس نشان دهنده این است که در مناطق خشک خاورمیانه اندازه غالب هواویزها در مد درشت دانه قرار دارند. در مناطق داخلی عراق و عربستان در تمام طول سال مد درشت دانه است، ولی در مناطق خشک داخل ایران بیشترین میزان مد درشت دانه در فصل های گرم رخ می دهد و در فصل های سرد از میزان ذرات درشت معلق در جو کاسته می شود. ضریب واقطبش حاصل از اندازه گیری های کالیوپ بیانگر این نکته است که در تمام فصول ذرات غیرکروی در جو خاورمیانه حاضر هستند که با توجه به قرار گرفتن خاورمیانه در کمربند غبار امری عادی به نظر می رسد.

کلیدواژه ها:

Dust ، CALIOP ، MODIS ، Optical Depth ، Depolarization Ratio ، Angstrom Exponent ، Middle East ، غبار ، سنجنده کالیوپ ، سنجنده مادیس ، عمق اپتیکی ، واقطبش ، نمای آنگستروم ، خاورمیانه.