تاثیر محرک های بالقوه ریسک دادخواهی ناشی از اشتباه ها و تحریف ها در گزارشگری مالی صاحبکاران بر تعدیل اظهارنظر حسابرسی

چکیدهدر مقاله حاضر با توجه به اهمیت محرک های بالقوه ریسک دادخواهی در حوزه حسابرسی مبتنی بر ریسک، تاثیر تعدیلات حسابرسی سنواتی و مدیریت سود ناشی از اشتباه ها و تحریف ها در گزارشگری مالی صاحبکاران بر اظهارنظر تعدیل شده حسابرسی بررسی گردیده است. در راستای انجام تحلیل های آماری، جامعه متشکل از ۱۳۱ شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های ۱۳۹۱ تا ۱۳۹۸ طبق شرایطی غربال شده است. فرضیه های پژوهش با بکارگیری مدل های رگرسیون لوجیت باینری چند متغیره طبق مشاهده های شرکت-سال آزمون شده اند. یافته ها نشان داده اند به موازات افزایش مدیریت سود ناشی از تحریف در گزارشگری مالی شرکت ها، احتمال ارائه اظهارنظر تعدیل شده حسابرسی افزایش یافته است. همچنین، به موازات افزایش تعدیلات سنواتی ناشی از اشتباه ها در گزارشگری مالی شرکت ها، احتمال ارائه اظهارنظر تعدیل شده حسابرسی افزایش یافته است. به علاوه، شواهد بیانگر آن است که سطوح بالاتر اقلام تعهدی غیرعادی و فعالیت های واقعی غیرعادی در شرکت ها سبب تقویت رابطه مثبت بین تعدیلات سنواتی و ارائه اظهارنظر تعدیل شده حسابرسی شده است. در واقع، تعدیلات سنواتی و مدیریت سود به عنوان پیامدهای وجود اشتباه ها و تحریف ها در گزارشگری مالی صاحبکاران، حسابرسان را در معرض تهدید ریسک دادخواهی قرار می دهد که در مقوله حسابرسی مبتنی بر ریسک انتظار می رود منجر به تلاش بیشتر حسابرسان و انجام حسابرسی با کیفیت شود. در چنین شرایطی حسابرسان به منظور کاهش بالقوه ریسک دادخواهی، محافظه کارانه عمل کرده و از طریق ارائه اظهارنظر تعدیل شده حسابرسی نسبت به این موضوع واکنش نشان می دهند. The Impact of Potential Litigation Risk Motives arising from Material Errors & Misstatement in Clients’ Financial Reporting on Modified Audit Opinion AbstractConsidering the importance of potential litigation risk motives in the risk-based audit process, this paper assessed the impact of annual audit adjustments and earnings management due to material errors & misstatement in clients' financial reporting on the modified audit opinion. Research population includes ۱۳۱ listed firms in Tehran Securities & Exchange over the period March ۲۰۱۲ till March ۲۰۲۰. Research Hypotheses analyzed using multivariate binary logit regression models based on firm-year observations. Findings showed that more earnings management due to misstatement in clients’ financial reporting lead to increase the likelihood of issuance the modified opinion by auditors. Also, as the prior period adjustments due to errors in clients’financial reporting increase, the likelihood of issuance the modified audit opinion has increased. In addition, the evidence suggested that the higher level of abnormal accruals and abnormal real activities to manage earnings has strengthened the positive relationship between annual adjustments and likelihood of issuance modified audit opinion. In fact, annual adjustments and earnings management as consequences of errors and misstatement in clients' financial reporting expose auditors to litigation risk, which is expected to result in more auditors effort and audit quality in risk-based audit process. In such circumstances, the auditors act conservatively in order to reduce the potential litigation risk and respond by issuance the modified audit opinion. Key words: Modified Audit Opinion, Litigation Risk, Errors & Misstatement in Financial Reporting.

کلیدواژه ها:

واژه های کلیدی: اظهارنظر تعدیل شده حسابرسی ، ریسک بالقوه دادخواهی ، اشتباه ها و تحریف ها در گزارشگری مالی