بینش و روش محمد کاظم مروی در تاریخ نگاری عالم آرای نادری

در قلمرو تاریخ­نگاری و نقد تاریخی توجه به بینش و روش مورخ امری ضروری است. بینش و روش در تاریخ­نگاری دو مقوله تفکیک ناپذیر و مرتبط با یکدیگرند. شناخت مورخ و اثر تاریخ­نگارانه­ی او مبنای شناخت زمانه اوست و فهم متون تاریخ­نگارانه در هر عصری مستلزم شناخت عناصر روشی و بینش حاکم بر متن تاریخی است. نوشتار حاضر بر مبنای روش توصیفی- تحلیلی به بررسی بینش و روش مروی، نویسنده عالم آرای نادری، اختصاص دارد. این اثر یکی از منابع تاریخ­نگاری سلسله­ای عصر افشاریه است. در واکاوی بینش مروی در تاریخ عالم آرای نادری به گرایش­ها و باورهای مورخ در چند محور مشیت­گرایی، اعتقادات، نخبه­گرایی و بینش انتقادی پرداخته شده است. در بررسی روش مروی نیز، مولفه­هایی که در مباحث روش­شناختی مدنظر قرار می­گیرد، نظیر تحلیل ویژگی­های سبکی، منابع مورد استفاده و عواملی از این دست مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. دستاوردهای این پژوهش نشان می­دهد که در نگارش عالم آرای نادری، عواملی چون موقعیت اجتماعی و گرایش­های فردی مولف در کنار ویژگی­های زبانی و بافت موقعیتی زمانه بر بینش و روش تاریخ­نگارانه­ی متون این عصر تاثیر گذارده است.

کلیدواژه ها:

محمد کاظم مروی ، تاریخ عالم آرای نادری ، تاریخ نگاری ، بینش ، روش