استناد به عمومات در حل مسائل نوپدید؛ مطالعه تطبیقی فقه امامیه و حقوق آمریکا

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 149

فایل این مقاله در 25 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_CSIW-9-3_003

تاریخ نمایه سازی: 14 آذر 1401

چکیده مقاله:

غالب متون قانونی به صورت قضایای عام نوشته یا گفته شده­اند. از طرف دیگر، هماره قانون­گذار - در بهترین حالت - یک قدم از اختراعات و تحولات عقب بوده است. این دو امر، این پرسش بسیار مهم را به همراه خواهد داشت که آیا مفسر می­تواند در فهم و حل مسائل نوپدید که در زمان تقنین وجود نداشته­اند، به عمومات قانونی استناد نماید؟ اگر می­تواند، ضوابط و اصول حاکم بر این استناد کدامند؟ در مقاله حاضر، سعی می­کنیم با تکیه بر اصول مشترک تفسیری در میان فقهای امامیه و حقوق­دانان آمریکایی، به این سوال بسیار مهم و بنیادین پاسخ دهیم. دیدگاه ما در قالب یک نظریه عمومی ذیل دو محور ارائه می­گردد: در محور اول، نشان می­دهیم که استناد به عمومات در حل مسائل نوپدید روشی عقلائی در تفسیر متون فقهی و حقوقی است؛ سپس در محور دوم، تلاش می­­کنیم تا شما را قانع نماییم که در این استناد باید میان مسائلی که در زمان تقنین برای مخاطب عادتا محال و غیرممکن به نظر می­رسیده­ و غیر آن تفاوت گذاشت، و صرفا در صورت اول است که استناد به عمومات قابل­ قبول است.

نویسندگان

رضا پورمحمدی

دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

رحیم نوبهار

دانشیار گروه حقوق اسلامی، دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن حیون، نعمان بن محمد، ۱۳۸۵ق، دعائم الاسلام، قم، موسسه ...
  • ابن فهد حلی، احمد بن محمد، ۱۴۰۷ق، المهذب البارع فی ...
  • ابن شهید ثانی، حسن بن زین الدین،بی تا،معالم الدین و ...
  • آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین، ۱۴۰۹ق، کفایه الاصول، قم، موسسه ...
  • اسلامی، رضا، ۱۳۹۸ش، جایگاه قواعد استظهار در حل مسائل مستحدثه، ...
  • آشتیانی، محمدحسن بن جعفر، ۱۴۰۳ق، بحر الفوائد فی شرح الفرائد، ...
  • اصفهانی نجفی، محمدتقی بن عبدالرحیم، ۱۴۲۹ق، هدایه المسترشدین فی شرح ...
  • اصفهانی، ابوالحسن، ۱۴۲۲ق، وسیله النجاه (مع حواشی الامام الخمینی)، قم، ...
  • اصفهانی، محمدحسین، ۱۴۰۹ق، بحوث فی الاصول، قم،دفتر انتشارات اسلامی ...
  • ، ۱۴۲۹ق، نهایه الدرایه فی شرح الکفایه، بیروت، موسسه آل ...
  • الهام، غلامحسین، برزگر، محمد رضا، عامری ثانی، امیرکیا، ۱۴۰۰ش،امکان سنجی ...
  • انصاری، مرتضی بن محمدامین، ۱۴۱۵الف ، کتاب المکاسب، قم، مجمع ...
  • ، ۱۴۱۵ب ، کتاب الزکاه، قم، مجمع الفکر الاسلامی ...
  • ، ۱۴۱۵ج ، کتاب الطهاره ،قم، مجمع الفکر الاسلامی ...
  • بهبهانی، محمدباقر بن محمداکمل، ۱۴۱۷ق، حاشیه مجمع الفائده و البرهان، ...
  • تبریزی، یوسف، ۱۴۰۳ق، درر الفوائد فی شرح الفرائد، قم، مکتبه ...
  • تقوی اشتهاردی، حسین، ۱۴۱۸ق. تنقیح الاصول، تهران، موسسه تنظیم و ...
  • توحیدی، محمدعلی، بی­تا، مصباح الفقاهه (تقریرات درس خارج آیت­الله خوئی)، ...
  • جواهری، حسن، ۱۴۲۲ ق، بحوث فی الفقه المعاصر،بیروت، دار الذخائر ...
  • حاج عاملی، محمد حسین، ۱۴۲۴ق، ارشاد العقول الی مباحث الاصول ...
  • حائری اصفهانی، محمدحسین بن عبدالرحیم، ۱۴۰۴ق، الفصول الغرویه فی الاصول ...
  • حرعاملی، محمد بن حسن، ۱۴۱۶ق، تفصیل وسائل الشیعه الی تحصیل ...
  • حسینی عاملی، محمدباقر، ۱۴۱۹ق، مفتاح الکرامه فی شرح قواعد العلامه، ...
  • حسینی مراغی، عبد الفتاح بن علی، ۱۴۱۷ق، العناوین الفقهیه، قم،موسسه ...
  • حسینی میلانی، علی، ۱۴۲۶ق، الشهادات (تقریرات درس خارج آیت­الله گلپایگانی). ...
  • خامنه ای، سید علی،۱۴۱۵ق، اجوبه الاستفتاءات، کویت،نشر دار البناء ...
  • خرازی، سید محسن، ۱۳۷۹ش، «تغییر جنسیت». فقه اهل بیت،دوره ۲۳ ...
  • خمینی، روح الله، ۱۴۳۴ق، کتاب البیع، تهران: موسسه تنظیم و ...
  • خمینی، مصطفی، ۱۴۱۸ق، تحریرات فی الاصول، قم، موسسه تنظیم و ...
  • خویی، سید ابو القاسم ، ۱۴۱۸ق، موسوعه الامام الخوئی ، ...
  • ، ۱۳۵۲ش، اجود التقریرات (تقریرات درس خارج میرزای نائینی، قم، ...
  • روحانی، محمد صادق، ۱۴۳۵ق، فقه الصادق علیه السلام، قم، آئین ...
  • سبحانی تبریزی، جعفر، ۱۳۸۳ش، اصول الفقه المقارن فیما لا نص ...
  • ، ۱۴۱۵ق،الرسائل الاربع: قواعد اصولیه و فقهیه، قم، موسسه امام ...
  • ، ۱۴۲۳ق، تهذیب الاصول، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار ...
  • سیستانی،سیدعلی، ۱۴۱۴ق، منهاج الصالحین، قم،مکتب آیه الله العظمی السید السیستانی،ج۱ ...
  • سیفی مازندرانی، علی اکبر، ۱۴۲۸ق، دلیل تحریر الوسیله، تهران، موسسه ...
  • شهید ثانی، زین ‎الدین بن علی، ۱۳۷۹ش، رسائل الشهید الثانی، ...
  • ، ۱۴۱۶ق، تمهید القواعد، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه ...
  • صدر، محمد باقر، ۱۳۷۹ش، المعالم الجدیده للاصول ، قم،کنگره شهید ...
  • طباطبایی حکیم، محمدسعید، ۱۴۱۴ق، المحکم فی اصول الفقه، قم، المنار ...
  • طباطبایی قمی، تقی، ۱۴۲۶ق، مبانی منهاج الصالحین، قم، قلم الشرق،ج۱۰ ...
  • طباطبایی کربلایی، علی بن محمد علی، ۱۴۱۸ق، ریاض المسائل، قم، ...
  • طوسی، محمد بن حسن، ۱۴۰۰ق، النهایه فی مجرد الفقه و ...
  • علامه حلی، حسن بن یوسف، ۱۴۱۰ق،نهایه الاحکام فی معرفه الاحکام، ...
  • فاضل موحدی لنکرانی، محمد، ۱۴۱۴ق،تفصیل الشریعه فی شرح تحریر الوسیله( ...
  • فیاض، محمد اسحاق، ۱۴۱۷ق، محاضرات فی اصول الفقه، قم، دار ...
  • ، ۱۴۱۸ق، تعالیق مبسوطه علی مناسک الحج، قم، محلاتی ...
  • قائنی، محمد، ۱۴۲۴ق، المبسوط فی فقه المسائل المعاصره، قم،مرکز فقه ...
  • قدسی، احمد، ۱۴۲۸ق، انوار الاصول (تقریرات درس خارج آیت الله ...
  • قمی، میرزا ابوالقاسم، ۱۴۳۰ق، القوانین المحکمه فی الاصول، قم،احیاء الکتب ...
  • کاشف الغطاء، علی بن محمدرضا، ۱۳۸۱ش، النور الساطع فی الفقه ...
  • کاظمی خراسانی، محمدعلی،۱۳۷۶ش، فوائد الاصول (تقریرات درس خارج میرزای نائینی)، ...
  • کرباسی، محمد بن ابراهیم، بی­تا، اشارات الاصول، بی جا ...
  • کلانتری، ابوالقاسم، ۱۳۸۳ش، مطارح الانظار (تقریرات درس خارج شیخ انصاری)، ...
  • کلینی، محمد بن یعقوب، ۱۴۰۷ق، الکافی، تهران، دار الکتب الاسلامیه،ج۵ ...
  • گندمکار، رضا حسین، صالحی مازندرانی، محمد، حمیدی، محمد مهدی، ۱۴۰۰ش،بررسی ...
  • مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی، ۱۴۰۳ق، بحار الانوار، بیروت،دار احیاء التراث ...
  • محسنی، محمد آصف، ۱۳۸۲ش ، الفقه و مسائل طبیه، قم، ...
  • محقق سبزواری، محمدباقر بن محمد، ۱۳۸۱ش ، کفایه الفقه، قم، ...
  • مظفر، محمد رضا، ۱۳۷۵ش، اصول الفقه، قم، انتشارات اسماعیلیان ...
  • مقدس اردبیلی، احمد بن محمد، ۱۳۶۲ش، مجمع الفائده و البرهان ...
  • مکارم شیرازی، ناصر، ۱۳۸۰ش، بحوث فقهیه هامه، قم، مدرسه الامام ...
  • ، ۱۴۲۷ق، الفتاوی الجدیده، قم، مدرسه الامام علی بن ابی ...
  • مومن قمی، محمد، ۱۳۷۵ش، «سخنی در تنظیم خانواده»، فقه اهل ...
  • ، ۱۴۱۵ق، کلمات سدیده فی مسائل جدیده، قم،موسسه النشر الاسلامی ...
  • نائینی، محمد حسین، ۱۳۷۳ش، منیه الطالب، تهران، المکتبه المحمدیه،ج۱ ...
  • نجفی، محمدحسن بن باقر، ۱۳۶۲ش، جواهر الکلام فی شرح شرائع ...
  • نراقی، احمد بن محمدمهدی، ۱۴۱۵ق، مستند الشیعه فی احکام الشریعه، ...
  • ، ۱۳۷۵ش،عوائد الایام، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، ...
  • ،۱۳۸۰ش، رسائل و مسائل، قم، کنگره بزرگداشت محققان ملا مهدی ...
  • هاشمی شاهرودی، سید علی، ۱۴۱۹ق، دراسات فی علم الاصول (تقریرات ...
  • هاشمی شاهرودی، سیدمحمود، ۱۳۷۸ش، «احکام فقهی کاهش ارزش پول»، دادرسی،دوره ...
  • یزدی، محمد، ۱۳۸۰ش، مسائل جدید فقهی، قم، نشر نصایح ...
  • Aleinikoff, T. (۱۹۸۸). Updating Statutory Interpretation. Michigan Law Review, ۸۷(۱), ...
  • Birch, C. (۲۰۰۳). The Connotation/Denotation Distinction in Constitutional Interpretation. The ...
  • Boyce, M. (۲۰۱۵). Ordinary Meaning, a Theory of the Most ...
  • Browder v. United States, (U.S. Supreme Court February ۱۷, ۱۹۴۱) ...
  • Chemerinsky, E. (۲۰۱۹). Constitutional Law: Principles and Policies ...
  • Cooley, T. M. (۱۹۹۸). A Treatise on the Constitutional Limitations ...
  • Crispin v. Christian Audigier, Inc., (United States District Court, C.D. ...
  • Dickerson, R. (۱۹۸۷). Statutes and Constitutions in an Age of ...
  • Form and Substance in Anglo-American Law: A Comparative Study in ...
  • Fuller, L. L. (۱۹۳۶). American legal realism. Lancaster Press ...
  • Graham, R. N. M. (۲۰۰۹). What Judges Want: Judicial Self-interest ...
  • Kent, J. (۱۸۲۶). Commentaries on American Law. O. Halsted ...
  • Kyllo v. United States, (US Supreme Court February ۲۰, ۲۰۰۱) ...
  • Landau, J. (۲۰۱۱). Some Thoughts About State Constitutional Interpretation. Dickinson ...
  • Maloney, S. A., & Snead, O. C. (۲۰۱۷). Technology and ...
  • Minnesota v. Dickerson, (US Supreme Court June ۷, ۱۹۹۳) ...
  • Patterson, E. W. (۱۹۶۴). The Interpretation and Construction of Contracts. ...
  • Scalia, A. (۲۰۱۷). A matter of interpretation, new edition: Federal ...
  • Scalia, A., & Garner, B. A. (۲۰۱۲a). Reading law: The ...
  • Scalia, A., & Garner, B. A. (۲۰۱۲b). Reading Law: The ...
  • Scalia, A., & Kagan, E. (۲۰۲۰). The Essential Scalia: On ...
  • Snead, O. C. (۲۰۰۴). Technology and the Constitution. The New ...
  • Story, J. (۱۸۳۳). Commentaries on the Constitution of the United ...
  • The California Code of Civil Procedure, (۱۸۶۱) ...
  • The Gun Control Act, (۱۹۶۸) ...
  • Thibaut, A. F. J. (۲۰۰۸). An Introduction to the Study ...
  • S. v. Kammersell, (United States Court of Appeals, Tenth Circuit ...
  • Webster, D. (۱۸۵۱). The Works of Daniel Webster ...: Speeches ...
  • Witherspoon, J. P. (۱۹۵۶). Administrative Discretion to Determine Statutory Meaning: ...
  • نمایش کامل مراجع