توزیع زمانی-مکانی ذرات معلق (PM۲.۵) با رویکرد محیط زیست در غرب و جنوب ایران بر مبنای سنجنده های SeaWifs، MISR و MODIS

ذرات معلق موجود در جو نقش چشمگیری در سامانه آب وهوا و سلامت عمومی دارند. اهمیت ذرات معلق توجه زیادی را به توسعه روش هایی برای برآورد ذرات معلق (PM۲.۵) کرده است. هدف از این پژوهش توزیع زمانی-مکانی ذرات معلق (PM۲.۵) در غرب و جنوب غرب ایران است در این راستا داده های عمق نوری هواویز (AOD۵۵۰nm) سه سنجنده SeaWifs، MISR و MODIS طی دوره آماری ۱۹۹۸ تا ۲۰۱۶ اخذ و سپس با استفاده از روش رگرسیون وزن دار جغرافیایی (GWR) با کاربست ایستگاهای کنترل کیفی هوا مقدار PM۲.۵ با تفکیک ۰۱/۰ درجه قوسی محاسبه شد. کارایی مقادیر برآورد شده با استفاده از روش های R۲ و RMSE مورد تایید قرار گرفت. نتایج نشان داد استان خوزستان (µm/m۳ ۲۹/۱۵) بیشینه و استان همدان (µm/m۳ ۱۶/۱۰) کمینه PM۲.۵ را دارا می باشند. بیشینه ضریب تغییرات و روند PM۲.۵ در مناطق مرزی به دلیل بار ورودی هواویزهای گردوغباری است. مقدار ذرات معلق از جنوب به شمال و غرب به شرق روندی کاهشی را به دلیل توپوگرافی پیچیده، عوامل بیوفیزیکی، عوامل هواشناسی و دوری از چشمه های گردوغباری دارند. بر اساس دستورالعمل کیفیت هوا (AQG) و استاندارد سازمان محیط زیست ایران بترتیب ۳۱/۲۶ و ۱۱/۴۰ درصد از منطقه موردمطالعه کمتر از دستورالعمل های نامبرده قرار دارند.

کلیدواژه ها:

Estimation of particulate matter ، particulate matter (PM۲.۵) ، Aerosol optical depth (AOD) ، remote sensing ، west and south west of Iran