نقش ساختارهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی بر روند عکاسی مستند ایران در دوره ی اصلاحات (با تاکید بر آراء دو جامعه شناس هنر، جورج لوکاچ و آرنولد هاوزر)

در خصوص تاثیر ساختارهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی دوره ی اصلاحات بر روند عکاسی مستند مطالعات کمی صورت گرفته است، این موضوع از لحاظ کاربرد عکاسی مستند با رویکرد های مستند اجتماعی و خبری در ثبت رویدادهای اجتماعی این دوره حائز اهمیت است. این مقاله با هدف مطالعه ی رابطه ی وقایع این دوره و عکاسی مستند، چگونگی نقش سیاست های قدرت حاکم بر روند عکاسی مستند را با استفاده از برخی آرای لوکاچ و هاوزر بررسی می کند. در این پژوهش کیفی، روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و جمع آوری اطلاعات از طریق مرور ادبیات مکتوب چاپی و الکترونیکی می باشد.بررسی ها نشان می دهد که عکاسی مستند در دوره ی اصلاحات تحت تاثیر سیاست ها و ایدئولوژی قدرت حاکم بوده و با وجود فضای باز سیاسی و اجتماعی، عکاسان نتوانستند روح زمانه ی خود را با تمامی ابعادش بازتاب دهند. مولفه هایی چون انتشار مطبوعات، ظهور خبرگزاری ها، برگزاری مسابقات، سالانه های عکاسی، نمایشگاه ها و چاپ کتاب های عکاسی در پیشرفت عکاسی مستند دوره ی اصلاحات موثر بودند و عواملی همچون ممنوعیت ها، سانسور و ممیزی مانع پیشرفت آن بودند، و عکس هایی که در راستای ایدئولوژی قدرت سیاسی حاکم بود و یا از ایده آلیسم های آن محسوب می شدند مورد حمایت قرار می گرفتند. می توان گفت که بر طبق مباحث ارایه شده، جریان عکاسی مستند در دوره ی اصلاحات به طور نسبی منطبق بر آرای مطرح شده از لوکاچ و هاوزر می باشد.

کلیدواژه ها:

قدرت حاکم ، عکاسی مستند ، فضای باز ، بازتاب ، روح زمانه