همه تا در آز رفته فراز تامل ابوالفضل بیهقی بر مفهوم آز

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 173

نسخه کامل این مقاله ارائه نشده است و در دسترس نمی باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

BAYHAGI12_011

تاریخ نمایه سازی: 20 آبان 1401

چکیده مقاله:

هرچند جاه طلبی و کسب مناصب بالا و تلاش جهت ترفیع مقام و رتبه جزء جداییناپذیر دربارها و از ملزومات اطرافیان حکومتهای دیکتاتوری است لیکن به نظر میرسد که نگاه بیهقی در توصیف این خصلت اخلاقی در افراد مطرح شده در تاریخش جلوه خاص دارد. بیهقی تنها توصیفگر این ویژگی در کتاب خود نیست و یادکرد آز،الزاما در نکوهش آن نبوده است بلکه به نظر میرسد مانند یک روانشناس دقیق، اثر و نتایج سوء این خصلت را در افراد مبتلا به آن بیان میکند. گرچه در شخصیت پردازی بیهقی تمام احوال افراد توصیف میشوداما حرص و آز که شاکله بسیاری از نابسامانیهای این سرزمین از دیرباز بوده است در شخصیت های تاریخ او با تبیین و تفسیر ذکر شده است و هرآینه یادآوری نتایج سوء این رذیله اخلاقی از طریق کنشهای رفتاری دیگر نیز قابل پیگیری است. بیهقی گاه مستقیما به نکوهش حرص و آز میپردازد و گاهی با گوشزد کردن ناپایداری دنیا به این مهم اشاره میکند. در تاریخ بیهقی میتوان نگاه خاص ابوالفضل بیهقی را در تامل خاص او بر شخصیت بوسهل سوزنی، داستان قاضی بست، داستان افشین و بودلف و ... مشاهده کرد.

نویسندگان

امیر الهامی

دانشگاه خیام مشهد- آموزش و پرورش طرقبه شاندیز دکتری زبان و ادبیات فارسی،مدرس دانشگاه خیام، دبیر زبان و ادبیات فارسی طرقبه شاندیز: