بررسی اثر گرمایش جهانی و هشدار ریسک مخاطرات چندگانه در شهر تهران

طی سال های اخیر، پدیده تغییر اقلیم و افزایش جمعیت در مناطق شهری، جز عواملی بودند که میزان ریسک و آسیب پذیری ناشی از مخاطرات طبیعی را در شهرها افزایش داده اند. هدف این پژوهش بررسی اثر گرمایش جهانی و هشدار ریسک مخاطرات چندگانه در شهر تهران می باشد. ابتدا برای آشکارسازی روند تغییرات، از داده های روزانه دما و بارش ایستگاه های سینوپتیک (مهرآباد، شمیران، چیتگر، ژئوفیزیک) طی بازه زمانی ۱۹۹۶-۲۰۲۰، با آزمون من کندال بهره گرفته شد. سپس از محیطArc Scene ، برای نقشه سه بعدی سیلاب، و از محیط Arc GIS برای تهیه نقشه ریسک سطح سیل زایی و مناطق مسکونی آسیب پذیر، و نقشه مناطق مستعد زمین لغزش بهره گرفته شد. نتایج بررسی سری زمانی دما در کلیه ایستگاه ها جهش تغییرات ناگهانی و افزایشی مشاهده شد. اما ایستگاه شمیران روند افزایش معنی دار در سطح ۹۵ درصد در ماه های ژانویه، مه، سپتامبر نشان داد، و در ماه های ژوئن و ژوئیه، در سطح معنی داری ۹۹ درصد مشاهده شد. با قرارگیری این ایستگاه ها در محدوده شهر و اثر جزیره شهری قابل قبول است. و بررسی تحلیل روند بارش در کلیه ایستگاه ها روند منفی و کاهشی بود، اما در ایستگاه های مهرآباد در ماه دسامبر و چیتگر در فصل زمستان با روند معنی دار در سطح اطمینان ۹۵ درصد مشاهده شد. در نتیجه تغییر یک عنصر موجب رخداد مخاطرات دیگر هم می شود، تهران با تغییر اقلیم ناشی از گرمایش جهانی روبروست، نقشه های ریسک خطر مخاطرات سیل و زمین لغزش میزان سطح نقاط آسیب پذیر را بالا نشان داد. تهیه نقشه ریسک مخاطرات چندگانه می تواند برای ساکنین مناطق در معرض خطر مفید باشد.

کلیدواژه ها:

بحران ، تغییراقلیم ، زمین لغزش ، شبیه سازی سیلاب ، مخاطره ، من‎کندال