مقایسه روش های کاشت پشته ای و سنتی گندم (.Triticum aestivum L) در مقادیر متفاوت آبیاری

این تحقیق در سال زراعی ۹۹-۱۳۹۸ در مزرعه تحقیقاتی ساعتلوی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی با طول جغرافیایی ۴۵ درجه و ۲ دقیقه شرقی، عرض جغرافیایی ۳۷ درجه و ۴۴ دقیقه شمالی و ارتفاع ۱۳۵۲ متر از سطح دریا واقع در ۲۵ کیلومتری ارومیه به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در ۳ تکرار اجرا شد. فاکتور اول شامل مقادیر متفاوت آبیاری در سه سطح (تامین ۱۰۰، ۷۵ و ۵۰ درصد نیاز خالص آبیاری) و فاکتور دوم روش کاشت در چهار سطح (کاشت کرتی، کاشت سه خط روی پشته (عرض پشته ۳۰ سانتی متر)، کاشت ۴ خط روی پشته (عرض پشته ۴۵ سانتی متر) و کاشت ۵ خط روی پشته (عرض پشته ۶۰ سانتی متر)) بود. نتایج نشان داد بین سطوح مختلف آبیاری از نظر صفات عملکرد و اجزای عملکرد دانه (به جز وزن ۱۰۰۰ دانه) تفاوت معنی داری مشاهده نشد. صفات تعداد سنبله در واحد سطح، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و عملکرد سنبله از نظر روش های مختلف کاشت تفاوت معنی داری داشتند. مقایسه میانگین نشان داد بالاترین میزان تعداد سنبله در واحد سطح (۶۷۶ سنبله)، عملکرد دانه (۳/۷۷۷۳ کیلوگرم بر هکتار)، عملکرد بیولوژیک (۱۷۶۹۶ کیلوگرم بر هکتار) و عملکرد سنبله (۹۱/۰ کیلوگرم بر مترمربع) از روش کاشت سه خط روی پشته بدست آمد. بیشترین شاخص کلروفیل و محتوای نسبی آب برگ از تامین ۱۰۰ درصد نیاز خالص آبیاری و بیشترین مقدار دمای داخلی برگ، پرولین و درصد نشت یونی از تامین ۵۰ درصد نیاز خالص آبیاری حاصل شد. همچنین بیشترین مقدار شاخص کلروفیل در روش کاشت سه خط روی پشته و محتوای نسبی آب برگ در روش کاشت پنج خط روی پشته مشاهده شد. با توجه به کمبود آب و خشکسالی، آبیاری ۵۰ درصد نیاز خالص آبیاری (کاهش ۵۰ درصد حجم آب) و کاشت سه خط روی پشته توصیه می گردد.

کلیدواژه ها:

بهره وری آب ، عملکرد دانه ، عملکرد سنبله ، کاشت روی پشته ، کم آبیاری