مدلسازی تغییرات کربن آلی خاک فضای سبز درون شهری(مطالعه موردی: منطقه پنج شهرداری شیراز)

از جمله موارد مهم که در توسعه پایدار محدوده های فضای سبز نقش موثری دارد، آگاهی از میزان عناصر غذایی خاک و بهینه سازی مصرف کودهای شیمیایی است. هم اکنوع مصرف بی رویه کودها موجب آلودگی های زیست محیطی در فضایسبز درون شهری گردیده است.و در برخی موارد اراضی که نیاز به مصرف کود دارند مورد بی توجهی قرارمی گیرند. براین اساس برای بهینه سازی مصرف کود نیاز به شناخت از وضعیت حاصلخیزی خاک فضای سبز درون شهری است و تهیه نقشه پراکنش عناصر غذایی بعنوان یکی از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS می باشد. در این مطالعه به روش سیستماتیک تصادفی محدوده مورد مطالعه به شبکه ۲۰۰۰×۲۰۰۰ تقسیم و بعد از هر شبکه بسته به تراکم فضای سبز نمونه برداری تصادفی برداشت شود. ثبت نقاط با استفاده از دستگاه GPS انجام گرفت. سپس نمونه مرکب خاک از محدوده های فضای سبز منطقه پنج شهرداری شیراز جمع آوری و به آزمایشگاه منتقل گردید. برای تجزیه و تحلیل آمار ابتدا توزیع آماری داده ها تست شد و سپس نقشه پراکنش عناصر غذایی در محیط Arc GIS تولید شد. براساس نتایج دامنه تغییرات کربن آلی خاک در محدوده های فضای سبز منطقه مورد در حد قابل قبول است که می توان کربن آلی را د ر دو طبقه متوسط و خوب دسته بندی نمود.از غرب به شرق منطقه مقدار کربن آلی افزایشی است و همچنین در راستای شمالی - جنوبی روند افزایشی است. نتایج نشان می دهد ۲۸ درصد سطح فضای سبز ۴۳ هکتار در ۰/۵ تا ۱ ppm قرار دارد و ۷۲ درصد اراضی معادل حدود ۱۱۲ هکتار فضای سبز در طبقه خوب بیشتر از ۱ ppm قرار دارند، ۷۸ درصد بوستان در طبقه خوب و ۲۲ درصد در طبقه متوسط قرار دارند. ۳۷ درصد معابر در طبقه متوسط و ۶۳ درصد در طبقه خوب قرار دارند. کربن آلی در کل سطح فضای سبز بیشتر از ۰/۵ ppm است که این نشان می دهد، کمبود اساسی عنصر مواد آلی برای کاشت و نگهداری گیاهان و درختان فضای سبز وجود ندارد ولی به مصرف کود حیوانی برای تقویت کربن آلی خاک در برخی مناطق منطقه نیاز است. بنابراین بهینه سازی مصرف کود آلی و شیمیایی برای دستیابی به توسعه پایدار فضای سبز در منطقه بایستی در برنامه ریزی متخصصان و کارشناسان قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

تغییرات مکانی ، زمین آمار ، کریجینگ معمولی ، نقشه حاصلخیزی ، مواد آلی خاک فضای سبز