بررسی ساختار طبقات سه گانه اجتماعی در تاریخ بیهقی براساس الگوی ایزدان سه کنش ژرژ دو مزیل

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 288

نسخه کامل این مقاله ارائه نشده است و در دسترس نمی باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

BAYHAGI11_043

تاریخ نمایه سازی: 7 آبان 1401

چکیده مقاله:

ساخت ثابتی را که در طی قرن ها در فرهنگ ملت های گوناگون به رغم گستردگی جغرافیایی باقی مانده است، می توان در سه کارکرد اجتماعی نامتغیر، یعنی حاکمیت، جنگ و تولید مورد بررسی و تحلیل قرار داد. کارکردهای که ژرژ دومزیل به عنوان اسطوره شناسی ساختارگرا از آن به عنوان «ایزدان سه کنش» نام می برد. معمولا این تقسیمات سه گانه اجتماعی بر نظامی دقیق از طبقه بندی ها و تجزیه و تحلیل ها مبتنی است که می توان با روش ساختارگرایی تطبیقی آن را در بسیاری از جوامع بررسی نمود. در تاریخ بیهقی نیز این ساختار دیده می شود. پادشاه به عنوان قدرت فرمانروا که بنابر اعتقاد پیشینیان، اراده او از خداوند سرچشمه می گیرد، در جایگاه حاکمیت مطلق است و طبقه اول اجتماعی در این ساخت را دارد (ایندرا) و دبیران، پزشکان، پیشه وران و.. که سومین طبقه اجتماعی به شمار می روند (ناستیه)، همه بخشی از ساختاری متشکل به شمار می آیند که کارکرد خاص خود را دارند.

نویسندگان

احمد خواجه ایم

استادیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه حکیم سبزواری

سیدمحمد هاشمی

دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی (گرایش ادبیت حماسی)، دانشگاه حکیم سبزاری