امکان سنجی مدل سازی و پیش بینی دماهای کمینه و بیشینه ایران با روش پتیت و هالت- وینترز

دمای هوا یکی از پر کاربردترین پارامترهای مورد استفاده برای تشخیص تغییر اقلیم در مقیاس جهانی و منطقه ای است. بنابراین پژوهشگران همواره سعی نموده اند تا با مدل های مختلف به مدل سازی و پیش بینی آن بپردازند. تحقیق حاضر نیز با هدف مدل سازی و پیش بینی کمینه و بیشینه دمای ماهانه کشور انجام گردید. بررسی تغییرات زمانی دما با روش های تخمین گر سن و پتیت و پیش بینی آن بوسیله مدل هالت- وینترز انجام گرفت. نتایج نشان داد که دمای کمینه در ایستگاه های مورد مطالعه در دوره ۵۰ ساله ۲۰۱۰ تا ۱۹۶۱ بطور متوسط به مقدار ۹/۲ درجه سانتی گراد افزایش یافته که مقدار این افزایش برای ایستگاه های واقع در مناطق گرم و خشک کشور (۱/۳ درجه) بیشتر از دیگر مناطق است (۸/۱ درجه). درحالیکه مقدار افزایش دمای بیشینه هوا در کشور کمتر و معادل ۱/۲ درجه سانتی گراد می باشد. همچنین نتایج این پژوهش کارایی مناسب مدل هالت- وینترز برای پیش بینی کمینه و بیشینه دمای ماهانه کشور را اثبات کرد. نتایج این مدل نشان داد که کمینه و بیشینه دما تا سال ۲۰۲۰ به جز چند مورد در کشور افزایش خواهند یافت که بیشترین مقدار افزایش در ایستگاه خوی به میزان ۶/۰ درجه سانتی گراد برای کمینه دما و ۲۸/۰ درجه سانتی گراد برای بیشینه دما خواهد بود.

کلیدواژه ها:

Temperature Predicting ، Minimum and maximum temperature ، Sen’s estimator ، Pettitte ، Halt- Winters model ، شهرکرد ، دانشگاه دولتی شهرکرد ، دانشکده کشاورزی ، گروه مهندسی آب