بررسی، نقد و تبیین مفهوم جامعیت قرآن

آیاتی از کلام الهی و پاره ای از گفتار پیشوایان دین به موضوع «جامعیت و شمول قرآن بر هر چیزی» اشاره دارد. یافتن گستره موضوعات و احکام قرآنی، در سامان بخشیدن به محدوده خواسته ها و بهره گیری افراد از آن، نقش محوری دارد؛ ازاین رو دانشوران همواره  درپی یافتن گستره موضوعات قرآنی هستند. دیدگاه های رایج در این موضوع عبارت اند از: جامعیت مطلق قرآن در گستره همه دانش ها، جامعیت مطلق قرآن در حوزه معرفت دینی، جامعیت قرآن در بیان سررشته های حوزه معارف دین و جامعیت قرآن نسبت به دیگر کتاب های آسمانی. این جستار با بهره گیری از منابع کتابخانه ای و روش توصیفی_ تحلیلی، در پی بازخوانی و نقد دلایل چهار رویکرد یادشده است. روی آورد برگزیده، با محور قرار دادن هدف؛ یعنی قلمرو موضوعات قرآنی و روش های هدایت قرآن، جامعیت قرآن را  به معنای بهره گیری از تمامی مدلول ها و اشارات قرآنی، در کنار راهنمایی قرآن به پیروی از پیشوایان دین و عقل رشدیافته می داند. به سخن دیگر، قرآن با راهنمایی  آدمی به سه رکن هدایت؛ یعنی  کلام وحیانی، پیشوایان الهی و حکم خرد استوار، جامع ترین روش هدایت انسان را ارائه کرده است؛ نه اینکه همه امور مربوط به هدایت را  به گونه ای مستقیم در دلالت های آیات خود گنجانده باشد.

کلیدواژه ها:

گستره موضوعات قرآن ، جامعیت قرآن ، روش های هدایت ، راهنماشناسی ، سنت معصومین(ع) ، عقل