ارزیابی اثرات خشکسالی بر حق آبه زیست محیطی با استفاده از شاخصهای جامع (مطالعه موردی: رودخانه میناب –هرمزگان)

زمینه و هدف: یکی از مهمترین راهکارهای حفاظت از محیط زیست، تعیین حق آبه زیست محیطی می باشد. هدف از این مطالعه بررسی اثرات خشکسالی بر جریان زیست محیطی رودخانه میناب در استان هرمزگان و تعیین حق آبه و ایجاد تعادل زیست محیطی می باشد.روش بررسی: به دلیل عدم شناخت کافی از روشهای تعیین حق آبه زیست محیطی در ایران و سازگاری آنها با مدیریت و شرایط اقلیمی  کشور، پس از بررسی کلیه روشهای موجود، سرانجام روش اصلاح شده مونتانا و منحنی تداوم جریان به عنوان روشهای بهینه انتخاب شدند.یافته­ها: پس از انتخاب محدوده مورد مطالعه، آمار دبی رودخانه در محل ایستگاه برنطین در روردخانه میناب طی سال های ۱۳۴۲ تا ۱۳۹۶ جمع آوری و در وحله اول متوسط بلند مدت ماهانه و نهایتا میانگین بلندمدت سالانه تعیین که برابر ۱۶/۸ مترمکعب برثانیه بود. ازآنجایی که دبی ماهانه ماههای مهر، آبان، اردیبهشت لغایت شهریور از دبی متوسط سالانه کمتر هستند بعنوان ماههای کم آب و ماههای آذر، دی الی فروردین جزو ماه های پرآب محسوب گردیدند. سپس میانگن بلند مدت ماههای کم آب معادل  ۸۰/ ۲ و ماههای پرآب برابر۶۵/۱۵   مترمکعب برثانیه تعیین شد. حقابه زیست محیطی رودخانه میناب بر اساس کلاس های مدیریتی مختلف باروش اصلاح شده مونتانا برای ماههای کم آب برابر  ۲۸/۰ و پر آب برابر ۵۶/۱ و با روش منحنی مدت جریان  برابر ۲۴/۱ مترمکعب بر ثانیه تعیین شد.بحث و نتیجه ­گیری: بنا بر این، حداقل دبی برای تامین نیاز زیست محیطی رودخانه میناب برای ماههای کم اب  باید ۲۸/۰ و برای ماههای پرآب بین ۲۴/۱ و ۵۶/۱ مترمکعب بر ثانیه در نظر گرفته شود.

کلیدواژه ها:

خشکسالی ، روش منحنی جریان ، روش اصلاح شده مونتانا ، حقابه زیست محیطی ، رودخانه میناب