مطالعه بوم شناسی فردی لاله (Tulipa spp.) در منطقه حفاظت شده آرک و گرنگ استان خراسان جنوبی

لاله با نام علمی Tulipa spp. از تیره سوسن سانان، گیاهی سوخوار و زینتی است که در مناطق مختلف ایران به صورت خودرو می روید. پژوهش حاضر با هدف پی بردن به ویژگی های رویشگاهی و تقویم زندگی لاله در زیست بوم منطقه حفاظت شده آرک و گرنگ شهرستان بیرجند به مدت دو سال پی در پی انجام گرفت. برای تعیین فراوانی و تراکم از روش تصادفی ساده استفاده شد. ویژگی های اقلیمی، خاکی، تقویم زندگی، ویژگی های ریخت شناسی و نحوه زاد آوری گیاه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که لاله در رویشگاه آرک و گرنگ با میانگین بارش سالانه ۱۷۵میلی متر و میانگین دمای سالانه ۲/۱۴ درجه سلسیوس رویش دارد. گونه های لاله T. lehmanniana و T. biflora در ناحیه دشتی و گونهT. undulatifolia subsp. micheliana در ناحیه کوهستانی رویشگاه مشاهده شدند. بر اساس نتایج، فراوانی و تراکم لاله در منطقه دشتی به ترتیب، ۳۹ % و ۱۱۲۰ بوته در هکتار بود. ۲۷% لاله ها از گونه  T. biflora و ۷۳% از گونه  T. lehmanniana بودند. فراوانی و تراکم لاله T. undulatifolia  subsp. micheliana در منطقه کوهستانی ۱۵% و ۴۰۵ بوته در هکتار بود. بررسی فنولوژیک نشان داد که زمان شروع رشد رویشی لاله در سال های مختلف زیر تاثیر بارندگی بوده و با افزایش دما از نیمه تا اواخر اردیبهشت وارد دوره خفتگی می شود. سوخک در اطراف سوخ اصلی مشاهده نشد و بذرها پس از سرمادهی مرطوب تنژیدند. بنابراین به احتمال زیاد افزایش لاله در رویشگاه به روش بذر انجام می شود. 

کلیدواژه ها:

Ecology ، Phenology ، Morphological ، Habitat ، Tulipa ، اکولوژی ، تقویم زندگی ، لاله ، مورفولوژی ، رویشگاه