تحلیل لکه های داغ سنجه های سیمای سرزمین و شاخص رواناب سیمای سرزمین در استان اردبیل

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: فصلنامه بوم شناسی کاربردی، دوره: 11، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_IJAE-11-1_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 255
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

علی رسول زاده

University of Mohaghegh Ardabili

زینب حزباوی

University of Mohaghegh Ardabili

جوانشیر عزیزی مبصر

University of Mohaghegh Ardabili

رئوف مصطفی زاده

University of Mohaghegh Ardabili

نازیلا علائی

Urmia University

چکیده

لکه های داغ به مکان هایی مربوط می شوند که در آن ها فرآیندی غیرعادی رخ داده است. شناسایی این لکه ها از لحاظ بوم شناختی می تواند به کارشناسان و مدیران در تحلیل وضعیت سلامت و پایداری کمک شایانی نماید. لذا، پژوهش حاضر با هدف تحلیل خودهمبستگی فضایی و شناسایی لکه های داغ مربوط به ۱۱ سنجه سیمای سرزمین، شاخص رواناب سیمای سرزمین (Runoff Landscape Index, RLI) و عامل های مرتبط با آن در ۲۸ حوضه استان اردبیل انجام شد. میانگین مقادیر مثبت شاخص z حاصل از شاخص موران (Moran) بیان گر وجود همبستگی مکانی در حوضه های مورد مطالعه است. هم چنین، نتایج موران محلی نشان داد که سنجه های مورد بررسی دارای الگوی فضایی ساختاریافته در منطقه مطالعاتی هستند و به صورت تصادفی توزیع نشده اند. الگوی کاملا تک قطبی برای عامل پوشش زمین (λC)، عامل خاک (λK) و RLI یافت شد. مقادیر منفی شاخص موران محلی نیز برای عامل توپوگرافی (λs) الگوی پراکنده را اثبات کرد. توزیع مکانی لکه های داغ و سرد با استفاده از شاخص گتیس-ارد جی (Getis-Ord-Gi) نشان داد که λC در حوضه های احمدکندی، اکبرداود، درو، مشیران، فیروزآباد، لای، نیر و هیر فاقد الگوی معنی دار و در حوضه های ایریل، نمین و ننه کران دارای لکه های سرد در سطح اطمینان ۹۰ درصد بوده است. سایر حوضه ها، لکه های داغ در سطح اطمینان ۹۵ درصد را به خود اختصاص دادند. شاخص رواناب سیمای سرزمین در حوضه های احمدکندی، اکبرداود، درو، مشیران، فیروزآباد، لای، نیر و هیر فاقد الگوی معنی دار بوده و لکه های داغ آن در سطح اطمینان ۹۵ درصد در سایر حوضه ها شناسایی شد.

کلیدواژه ها

Autocorrelation, Hydrological metric, Landscape, Moran's index, Spatial pattern, الگوی مکانی, سنجه هیدرولوژیکی, سیمای سرزمین, شاخص موران, خودهمبستگی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.