تعیین نابرابری اجتماعی- اقتصادی در بهره مندی از خدمات سلامت بیماران ایسکمیک قلبی؛ نمونه موردی شهرستان فلاورجان

مقدمه: تعیین بی عدالتی در سلامت و تعیین شکاف سطح سلامت در گروه های مختلف اجتماعی اقتصادی به ویژه در بیماران مبتلا به بیماری های مزمن از جمله بیماری های قلبی، همواره از نگرانی های عموم سیاستمداران و محققین علوم اجتماعی بوده است. لذا در این مطالعه به بررسی وضعیت نابرابری اقتصادی اجتماعی در بهره مندی از خدمات بهداشتی و درمانی در بیماران مبتلا به ایسکمیک قلبی با رویکرد شاخص تجمعی پرداخته شد. مواد و روش ها: این مطالعه از نوع توصیفی-تحلیلی بوده که در سال ۱۳۹۳ انجام گرفته است. جامعه مطالعه کلیه بیماران ایسکیمیک قلبی بیمارستان امام خمینی فلاورجان بود که از بین آنها ۳۰۲ خانوار به عنوان نمونه به روش طبقه ای تصادفی انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS۱۶ و روش تحلیل عاملی، فاکتور آنالیز و رگرسیون و همچنین نرم افزار Stata software version ۱۲/SE و شاخص تمرکز (concentration index) انجام گرفت. یافته ها: دریافت خدمات تشخیصی در این گروه از جامعه(بیماران دچار دردهای ایسکمیک قلبی) دارای نابرابری معنی دار بوده است (P=۰.۰۰۰) و شاخص نابرابری (ci) برابر ۱۱/۰-  بوده است. تجزیه آن نشانگر تاثیر بسزای وضعیت اقتصادی (۶۲%) و پس از آن شغل (۴۵/۲۳) و بیمه تکمیلی (۱۱/۱۱) بر بهره مندی از خدمات تشخیصی می باشد. اگر چه دیگر متغیر ها دارای نابرابری معنی داری با تحلیل شاخص تجمعی نبوده اند، اما از نظر آماری مشاهده شد که با افزایش سطح درآمد، میانگین هزینه پرداختی جهت دریافت خدمات سرپایی بیشتر بوده است (P=۰.۰۰۱). نتیجه گیری: نابرابری در بهره مندی از خدمات بهداشتی-درمانی بازتاب تفاوت های اجتماعی اقتصادی از جمله پنجک اقتصادی، مشمولیت بیمه و سبک زندگی است. در نتیجه انتظار می رود با انجام اقداماتی در زمینه بهبود وضعیت معیشتی مردم، بهبود سبک زندگی جامعه، افزایش پوشش بیمه درمان، یکپارچگی سازمان های بیمه گر و گسترش برنامه پزشک خانواده، عدالت در بهره مندی از خدمات افزایش یابد.

کلیدواژه ها:

Socioeconomic Factors ، Outpatient ، Hospitalization ، Concentration Index ، Heart Disease ، Patients ، نابرابری اقتصادی ، مراجعه سرپایی ، بستری ، شاخص تجمعی ، بیماران ایسکمیک قلبی.