بررسی اثر سرمایه اجتماعی بر سلامت روان شهروندان (نمونه موردی شهر مشهد)

مقدمه: در میان عوامل موثر بر سلامتی، ابعاد اجتماعی و فرهنگی جایگاه ویژه را به خود اختصاص می دهند. در این بین سرمایه اجتماعی بیش از سایر موارد مورد تاکید قرار داشته است. به همین منظور این بررسی قصد دارد تا رابطه و میزان تاثیر سرمایه اجتماعی را بر سلامت روانی شهروندان مشهدی مورد بررسی قرار دهد. مواد و روش ها: مطالعه حاضر یک بررسی توصیفی-تحلیلی است که در بهار سال ۱۳۹۴ در بین جمعیت ۲۰ ساله و بیشتر شهر مشهد به انجام رسیده است. به این منظور و با توجه به تعداد جمعیت شهر ۳۰۰ نفر به صورت نمونه گیری طبقه بندی شده تصادفی انتخاب گردیدند. داده های مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه SLC-۹۰ و عدالت شهری(به ترتیب برای سلامت روان و سرمایه اجتماعی)گرد آوری شد. داده های گردآوری شده از این طریق با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج: در این بررسی ۳۰۰ نفر از شهروندان مشهدی بالای ۲۰ سال مورد پرسش قرار گرفتند،. از این تعداد ۲۰۱ نفر (۶۷ %) مرد و ۹۹ نفر (۳۳ %) زن بودند. از نظر سنی نمونه انتخابی در رده سنی ۲۱ تا ۸۳ سال قرار داشته و بیشترین آنها ۱۸۹ نفر (۶۳ %) در رده سنی بیش از ۴۵ سال قرار داشتند. یافته های استنباطی نشانگر آن است که مولفه های اعتماد فردی و همبستگی و حمایت اجتماعی سرمایه اجتماعی (۰.۰۰۱)، متغیر های سکونت در محلات نوساز( ۰.۰۲۱)، دسترسی به پارکها و فضاهای باز( ۰.۰۰۳)، سن و سال (۰.۰۱۱) و دسترسی آسان به مراکز بهداشتی و درمانی(۰.۰۱۲) رابطه مثبت برقرار بوده است. این در حالی است که بین مولفه اعتماد اجتماعی و روابط انجمنی سرمایه اجتماعی و همچنین متغیرهای بعد خانوار، جنسیت، نوع اشتغال، قومیت و محل تولد با سلامت روان رابطه معناداری مشاهده نشد. نتیجه گیری: بر اساس یافته های این مطالعه، می توان عنوان داشت که هر اندازه سرمایه اجتماعی بیشتری در بین شهروندان وجود داشته باشد، سلامت روانی بالاتری قابل انتظار است. با توجه به این که شهروندان سالم­تر، مشارکت بیشتری در اداره امور شهر دارند، دستیابی به شهرهای سالم و پایدار بیشتر امکان تحقق پیدا می کنند.

کلیدواژه ها:

Social Capital ، Mental Health ، Healthy City. ، سرمایه اجتماعی ، سلامت روان ، شهر سالم.