نگرش پزشکان نسبت به آزمایش ها و فرآیندهای غیرضروری در سیستم ارائه مراقبت سلامت؛ یک مطالعه مقطعی

مقدمه: ارائه خدمات غیرضروری در نظام های سلامت شایع، هزینه بر و حتی مضر است. آگاهی از نگرش پزشکان به عنوان یکی از محرک های خدمات غیرضروری، بی شک می تواند به طراحی برنامه های مناسب جهت جلوگیری از هدر رفت منابع کمک کند. هدف از مطالعه حاضر، بررسی نگرش پزشکان شاغل در بخش دولتی شهر تبریز نسبت به استفاده از آزمایش ها و فرآیندهای غیرضروری بود. مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نوع مقطعی است. جامعه مورد مطالعه کلیه پزشکان شاغل در بخش سلامت شهر تبریز بودند. نمونه گیری با استفاده از روش نمونه گیری نسبتی تصادفی انجام شد. داده ها در یک مقطع زمانی ۶ ماهه جمع آوری  گردید. داده های جمع آوری شده وارد نرم افزار SPSS نسخه ۲۲ شد و فراوانی و درصد هر یک از ابعاد پرسشنامه گزارش گردید. یافته ها: ۴۱ درصد از شرکت کنندگان خانم و میانگین سنی شرکت کنندگان ۴۳ سال بود. تقریبا نیمی از پزشکان وجود خدمات غیرضروری در سیستم سلامت ایران را یک مشکل جدی برشمرده اند  (۸/۴۵%). با این حال ۳۳% پزشکان بیان کرده اند که اگر بیمار، خدمت غیر ضروری را درخواست کند آن خدمت را همراه با توصیه های لازم تجویز می کنند. توجه به ایمنی بیمار یکی از مهم ترین دلایل برای عدم تجویز یک خدمت غیرضروری می باشد (۴۴%). درصد کمی از پزشکان (۲۵%) همیشه با بیماران در مورد هزینه های خدمات غیر ضروری  صحبت می کنند. وجود دستورالعمل های بالینی مشخص و مبتنی بر شواهد (۸/۴۲%) و تغییر سیستم تامین مالی و گذاشتن پاداش برای عدم استفاده از آزمایش ها یا فرایندهای  غیرضروری(۱/۳۶%) به عنوان عوامل تاثیرگذار از نظر پزشکان بیان شدند. نتیجه گیری: بطور کلی نگرش پزشکان نسبت به خدمات غیرضروری در حد متوسطی قرار داشت. برگزاری دوره های آموزشی جهت افزایش اگاهی و نگرش پزشکان می تواند جهت بالا بردن نگرش موثر باشد.

کلیدواژه ها:

Unnecessary Services ، Iranian Health Care System ، Test ، Procedure ، Physician ، Attitude. ، کلمات کلیدی: خدمات غیرضروری ، نظام سلامت ایران ، آزمایش ، فرآیند ، پزشک ، نگرش.