نمونه ای از شیوه های ترجمه متون اوستایی به زبان های پهلوی، سنسکریت و فارسی(خورشیدنیایش)

سال انتشار: 1395
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 328

فایل این مقاله در 21 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_LANG-7-14_007

تاریخ نمایه سازی: 15 شهریور 1401

چکیده مقاله:

خورشیدنیایش نخستین نیایش کتاب خرده­اوستا است. تفسیر پهلوی آن در حدود سده ۷۰۰-۹۰۰ میلادی نوشته شده و ترجمه سنسکریت آن را نریوسنگ در حدود سال ۱۲۰۰ میلادی به پایان برده است. تحریر سنسکریت به گونه­ای متاخر از زبان سنسکریت، یعنی «سنسکریت پارسی»، نوشته شده است. این تحریر بدون مطالعه تحریر پهلوی قابل درک نیست، هر چند که گویا نریوسنگ متن اصلی اوستایی را نیز مدنظر داشته است. ترجمه فارسی این متن در میان سالهای ۱۶۰۰-۱۸۰۰ میلادی فراهم شده است. موفقیت مترجم پهلوی در برگردان متن اوستایی کامل نیست و ترجمه سنسکریت غالبا ترجمه لفظ­به­لفظ تحریر پهلوی آن است و تحریر فارسی نیز همین­طور. در مجموع، ترجمه­های گوناگون از متن اوستایی خورشیدنیایش، که ویژگی­های آنها موضوع مقاله حاضر است، نشان می­دهند که مترجمان پهلوی به ترجمه­ای تقریبا تحت­اللفظی روی آورده­اند و مترجمان سنسکریت و فارسی بسیار بیش از متن اوستا به ترجمه و تفسیرهای پهلوی نظر داشته­اند.    

کلیدواژه ها:

نویسندگان

مه لقا مرتضایی

دانش آموخته فرهنگ و زبان های باستانی ایران دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات

سید احمد رضا قائم مقامی

دانشگاه تهران دانشکده ادبیات و علوم انسانی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • پورداود، ابراهیم (۱۳۸۰). یسنا، جلد اول، تهران: انتشارات اساطیر ...
  • پورداود، ابراهیم (۱۳۸۶). خرده­اوستا بخشی از کتاب اوستا، چاپ دوم، ...
  • چنگیزی، سیف­الله (۱۳۹۰). «فعل ماضی متعدی و ساخت ارگتیو در ...
  • مینوی خرد»، زبان و ادب فارسی نشریه دانشکده ادبیات و ...
  • چنگیزی، احسان (۱۳۹۱). «نام­های خاص در ترجمه سنسکریت دادستان مینوی ...
  • دانشگاه شهید باهنر کرمان، سال ۱۱، شماره ۲۱، ۴۳-۶۷ ...
  • راشدمحصل، محمدتقی (۱۳۷۷). «درباره برگردان سنسکریت اوستا»، جشن­نامه استاد ذبیح­الله ...
  • ترابی، تهران: نشر شهاب، ۲۸۱-۲۹۰ ...
  • راشدمحصل، محمدتقی (۱۳۸۵). وزیدگیهای زادسپرم، چاپ دوم، تهران: پژوهشگاه علوم ...
  • ژینیو، فیلیپ (۱۳۸۶). ارداویراف نامه، ترجمه و تحقیق ژاله آموزگار، ...
  • شاکد، شائول (۱۳۸۷). تحول ثنویت تنوع آرای دینی در عصر ...
  • لازار، ژیلبر (۱۳۸۴). شکل­گیری زبان فارسی، ترجمه مهستی بحرینی، چاپ ...
  • Baily, H. W. (۱۹۷۱). Zoroastrian Problems in the Ninth-Century Books, ...
  • Bartholomae, C. (۱۸۹۵-۱۹۰۱). “Awestasprache und Altpersisch”, in Grundriss de. ...
  • Iranischen Philologie, vol. I, Strassburg: Verlag von Karl J. Trübner, ...
  • Bartholomae, Christian (۱۹۰۴). Altiranisches Wörterbuch, Strassburg: Verlag von Karl J ...
  • Benveniste, E. (۱۹۳۵). Les infinitifs Avestiques, Paris ...
  • Bharucha, Sh. D. (۱۹۰۶). Collected Sanskrit Writings of the Parsis, ...
  • Trustees of the Parsee Panchayet Funds and Properties ...
  • Bleeck, A. H. (۱۹۷۴). Avesta the Religious Books Of the ...
  • Boyce, M. (۱۹۹۶). A History Of Zoroastrianism, vol. ۱, Brill ...
  • Burnouf, Eugéne (۱۸۳۳). Commentaire sur le Yaҫna, Paris ...
  • Darmesteter, James (۱۹۷۱). Etudes Iraniennes, vol. ۲, Amsterdam: Philo Press ...
  • Degener, A. (۱۹۹۱). “Neryosanghs Sanskrit-übersetzung von Škand gumānīg vičār” ...
  • Corrolla Iranica (papers in honour of Prof. Dr. David Neil ...
  • occasion of his ۶۵th birthday on April ۸th), ed. R. ...
  • am Main/Berlin/NewYork/Paris, Peter Lang, ۴۹-۵۸ ...
  • Dehghan, A. (۱۹۹۱). Der Awesta-Text Srōš Yašt (Yasna ۵۷) mit ...
  • Sanskritübersetzung, München ...
  • Dhabhar, Ervad Bamanji Nasarvanji (۱۹۲۷). Zand-I Khūrtak Avistāk, Bombay: Trustee. ...
  • of the Parsee Panchayet Funds and Properties ...
  • Dhabhar, Ervad Bamanji Nasarvanji (۱۹۴۹). Pahlavi Yasna and Visperad, Bombay. ...
  • Trustees of the Parsee Panchayet Funds and Properties ...
  • Dhabhar, Ervad Bamanji Nusserwanji (۱۹۶۳). Translation of Zand-I Khūrtak Avistāk. ...
  • Bombay: The K. R. Cama Oriental Institute ...
  • Dhalla, E. M. N. (۱۹۰۸). “Neriosenghs Sanskrit Version of the ...
  • Dahmān and Āfrin-i Khšathryan rendered in to English”, Spiegel Memorial ...
  • Volume, ed. J. J. Modi, Bombay: British India Press, ۲۵۶-۲۶۸ ...
  • Dhalla, E. M. N. (۱۹۶۵). The Nyaishes or Zoroasrian Litanies, ...
  • Geiger, Wilhelm (۱۸۷۸). Aogemadaeca ein Parsentractat in Pazend, Altbaktrisch un. ...
  • Sanskrit, Erlangen ...
  • Geldner, Karl F. (۱۸۸۶). Avesta the Sacred Books Of the ...
  • Kohlhammer ...
  • Geldner, Karl F. (۱۸۸۹). Avesta the Sacred Books Of the ...
  • W. Kohlhammer ...
  • Humbach, H. (۲۰۰۳). “Neriyosangh and His Sanskrit Translation of Avesta ...
  • e Dorun, The Fire Within Jamshid Soroush Soroushiyan Memorial, vol. ...
  • G. Cereti and F. Vajifdar, California, ۱۹۹-۲۱۲ ...
  • Jackson, A. V. W. (۱۸۹۲). Avesta Grammar, Stuttgart: W. Kohlhammer ...
  • Josephson, Judith (۱۹۹۷). The Pahlavi Translation Technique as Illustrated by ...
  • Uppsala: Acta Universitatis Upsaliensis ...
  • Mackenzie, D. N. (۱۹۷۱). A Concise Pahlavi Dictionary, London: Oxford ...
  • Press ...
  • Moazami, Mahnaz (۲۰۱۴). Wrestling with the Demons of the Pahlavi ...
  • Leiden: Brill ...
  • Monier-Williams, M. (۱۸۹۹). A Sanskrit-English Dictionary, Oxford ...
  • Spiegel, Friedrich (۱۸۶۸). Commentar über das Avesta, vol. ۲, Wien: ...
  • Taraf, Zahra (۱۹۸۱). Der Awesta-Text Niyāyiš mit Pahlavi-und Sanskritübersetzung. ...
  • München: R. Kitizinger ...
  • West, E. W. (۱۸۷۱). The Book Of the Mainyo-I-Khard, Amsterdam: ...
  • West, E. W. (۱۸۹۶-۱۹۰۴). “Pahlavi Literature”, in Grundriss der Iranischen ...
  • vol. II, Strassburg: Verlag von Karl J. Trübner, ۷۵-۱۳۰ ...
  • Whitney, W. D. (۱۸۸۹). Sanskrit Grammar, ۲nd ed, London ...
  • Wolf, F. (۱۹۱۰). Avesta, Die heiligen Bücher der Pasen, Strassburg.­ ...
  • نمایش کامل مراجع