مکان یابی اماکن اسکان موقت آسیب دیدگان پس از وقوع زلزله با بهره گیری از GIS مبتنی بر کاهش خسارت

فلسفه وجودی اسکان موقت این است که برنامه ریزان و مدیران بازسازی بتوانند با راحتی و فراغت بیشتر تصمیم گیری و برنامه ریزی کنند و مردم نیز در سرپناه موقت از گزند حوادث در امان باشند. اختلاف نظرهای فراوانی درخصوص موضوع اسکان و سرپناه موقت وجود دارد. برخی بر این عقیده اند که اسکان موقت حد واسط بین اسکان اضطراری و بازسازی دائمی است. به اعتقاد آنان اسکان و سرپناه موقت زنجیره اتصال مراحل ابتدایی مدیریت سانحه و بازسازی دائم است و ماهیتا آن را مرحله ای جداگانه در نظر نمی گیرند. گروهی دیگر معتقدند که این مرحله مرحله ای جداگانه است .تجارب موجود نشان می دهد، علی رغم تلاش های صورت گرفته، در تامین سرپناه موقت و یا به طور خاص سرپناه پس از سانحه، پیشرفت چشمگیری حاصل نشده است. روش ها و شیوه های متنوع تامین سکونتگاه های موقت برای بی خانمانان پس از سوانح اخیر در ایران، به دلیل عدم انطباق با شرایط منطقه سانحه دیده، در عمل کارایی لازم را نداشته و از یک سو، سبب بروز مشکلات و معضلاتی درازمدت در منطقه سانحه دیده شده و از سوی دیگر، موجب هدر رفتن منابع مالی فراوانی شده است. مدیریت بحران، علمی کاربردی است که به وسیله مشاهده سیستماتیک بحران ها و تجزیه و تحلیل آنها، در جستجوی یافتن ابزاری است که به وسیله آن بتوان از بروز بحران ها پیشگیری و یا در صورت بروز، در راستای کاهش اثرات آن، به امداد رسانی وسیع و بهبود اوضاع اقدام نمود. هدف این مطالعه ، بازشناسی و یافتن روشی نوین و در عین حال بومی از الگوهای مساکن عشایر ایران، در جهت رسیدن به راهکارهایی بهینه در برخورد با اینگونه سوانح طبیعی (زلزله) میباشد که میتواند گامی کوچک، اما در عین حال ارزشمند در راستای کنترل و به حداقل رساندن آسیبهای غیرقابل پیشگیری بلایای طبیعی (زلزله) و تامین سرپناههای موقت مناسب برای افراد آسیبدیده ناشی از بحرانها باشد. همه ساله در نقاط مختلف کره زمین، افراد زیادی بر اثر وقوع سوانح طبیعی نظیر زلزله و سیل جان و کاشانه خود را از دست می دهند. تامین مکان های مناسب برای استقرار مراکز امدادرسانی پس از وقوع زلزله و اسکان آوارگان یکی از موارد مهم در برنامه ریزی و مدیریت بحران است. وقوع اینگونه سوانح، سبب تحمیل خسارات فراوان در مناطق آسیبدیده شهری و روستایی میشود. راهکارهای موجود در ساخت سکونتگاههای موقت آسیبدیدگان، متعاقب سوانح اخیر در کشور ایران، نشاندهنده آگاهی اندک مجریان و برنامهریزان شهری از پیامدهای گوناگون سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی اینگونه سوانح است که وجود سکونتگاه برای آسیبدیدگان را پس از اتمام دوران بازسازی به معضلاتی اساسی در مناطق سانحهدیده تبدیل میکند. این در حالی است که اگر به جستجوی نوشته و یا سندی در ارتباط با پژوهش و ارزیابی اقدامات صورت گرفته برای برنامهریزی و طراحی اسکان موقت در کشور ایران بپردازیم، اندک مدرک و پژوهش علمی معتبر و قابل قبول را میتوان مشاهده نمود.

کلیدواژه ها:

مسکن موقت ، زلزله ، آسیب دیدگان ، امداد رسانی ، خسارت