اصول و مبانی مدیریت از منظر فقه

حقیقت فقه که از زلال کتاب و سنت تغذیه می کند، برنامه دین برای زندگی انسان است و تامین کننده سعادت دنیوی و اخروی آنان در ابعاد گوناگون فردی و اجتماعی و جسمی و روحی است و بشر را به مقامات عالی انسانی و بهره مندی از نعمت بزرگ رضا و خشنودی خداوند تبارک وتعالی رهنمون می سازد .فقه راهنمای عمل انسان مسلمان مطابق فرهنگ اسلامی بوده و زندگی شخصی و اجتماعی او را فرا می گیرد. با توجه به تحولات و پیشرفت های حاصل شده در علوم بشری، فقه مطلوب، افزون بر غنای نظری فقه موجود، باید در مقام عمل نیز کارآیی و گره گشایی بیشتری داشته و ورود گسترده تری به ویژه در عرصه اجتماع بنماید؛ به خصوص پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی که فقه اهل بیت با تمام قامت وارد زندگی انسان ها و اجتماع شده و هماوردی با سایر نظریه ها و اندیشه های ساخته و پرداخته بشری را آغاز نموده است .ازاین رو پرداختن به حوزههای جدیدی که فقه باید به آن ها ورود پیدا کند، ضروری است؛ زیرا فقه علم محوری در حوزه های علمیه شیعه بوده که با تلاش سترف فقه ای عظام طی قرون متمادی، از جهت منابع به متقن ترین آن و از نگاه روشی به نظام مندترین روش ها استوار است. اضافه شدن واژه «فقه» به هریک از حوزه های علوم بشری، چتر نگاه دینی را به آن می گستراندو روشمند، مباحث آن علم را به پژوهش نشسته و به نقد می کشد و سخن دین را رخ می نماید .با توجه به اینکه فقه ناظر به عمل بوده و کاربردی است، با بخش های زیادی از مباحث مدیریت همافق است؛ زیرا فقه به دنبال تبیین ارتبا طات انسان در زندگی دنیایی است؛ نظیر ارتباط با خداوند متعال، ارتباط با خود، ارتباط با دیگران و ارتباط با اشیاء. مدیریت نیز در واقع تنظیم امور مربوط به انسان است که از این جهت قرابت ویژه ای بین این دانش و فقه برقرار می شود. تلاش فقه مدیریت در واقع کشف و استنباط نظام مدیریتی از دیدگاه اسلام است، که این کوشش می تواند منتهی به تولید دانش «مدیریت اسلامی» بشود. فلسفه فقه اداره زندگی بشر است؛ فقه به معنای عام آن که معادل معارفاسلامی محسوب می شود تمامی ابعاد زندگی فردی و اجتماعی ان سان را شامل می گردد و مباحث مرتبط با مدیریت در جامعه اسلامی نیز از جایگاه ویژ ه ای در منظومه فقه برخودار است و در جایجای فقه مورد توجه قرار گرفته است که با کشف و استنباط نظام مربوط، میتواند پاسخگوی نیازهای نظری و کاربردی این حوزه باشد.

کلیدواژه ها:

کتاب ، فقه ، سنت ، مدیریت